Συχνές Ερωτήσεις - Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση

1. ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ

Ποιος μπορεί να υποβάλει αίτηση για παροχή στήριξης από το ΕΤΠ;

Μόνο κράτη μέλη μπορούν να υποβάλουν αίτηση. Παρόλο που η πρωτοβουλία για την υποβολή αίτησης μπορεί να προέρχεται από ενδιαφερόμενα μέρη, όπως η πληττόμενη τοπική κοινότητα ή περιφέρεια ή οι εμπλεκόμενοι κοινωνικοί εταίροι ή οι εμπλεκόμενοι εργαζόμενοι – η αίτηση πρέπει να υποβληθεί από το κράτος μέλος και να υπογραφεί από πρόσωπο εξουσιοδοτημένο να το εκπροσωπεί.

Εκπρόσωποι του κράτους μέλους κατά κανόνα είναι το αρμόδιο υπουργείο, ή η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του κράτους μέλους στην ΕΕ.

Μπορεί να εξουσιοδοτηθεί μια περιφέρεια ή άλλος φορέας να εκπροσωπήσει το κράτος μέλος για την υποβολή αίτησης στο ΕΤΠ;

Υπάρχει τέτοια δυνατότητα, αλλά η εξουσιοδότηση αυτή πρέπει να τεκμηριώνεται και να τίθεται στη διάθεση της Επιτροπής κατόπιν αιτήματός της.

2. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ / ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ / ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Τι είδους αποδείξεις θα πρέπει να υποβάλουν τα κράτη μέλη προκειμένου να καταδείξουν τη σχέση που συνδέει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού ή την παύση της δραστηριότητας απασχόλησης με τον αντίκτυπο των διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου;

Σύμφωνα με τον κανονισμό ΕΤΠ, το αιτούν κράτος μέλος οφείλει να παρέχει «τεκμηριωμένη ανάλυση της σχέσης που συνδέει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού ή την παύση της δραστηριότητας με τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου ή με σοβαρή διαταραχή της τοπικής, περιφερειακής και εθνικής οικονομίας που προκαλείται από την παγκοσμιοποίηση». Τα αποδεικτικά στοιχεία θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να προέρχονται από αναγνωρισμένες και αξιόπιστες πηγές.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν σαφή στατιστικά στοιχεία και να παρουσιάζουν το γενικότερο πλαίσιο προκειμένου να καταδείξουν ότι οι απολύσεις λόγω πλεονασμού ή η παύση της δραστηριότητας απασχόλησης οφείλονται τουλάχιστον σε μία από τις ακόλουθες αιτίες:

σημαντική αύξηση των εισαγωγών στην ΕΕ
και/ή σοβαρή μετατόπιση του εμπορίου της ΕΕ σε αγαθά ή υπηρεσίες 3. και/ή ραγδαία μείωση του μεριδίου αγοράς της ΕΕ σε έναν συγκεκριμένο τομέα
και/ή μετεγκατάσταση δραστηριοτήτων σε χώρες εκτός ΕΕ.

Στατιστικά στοιχεία σχετικά με τα σημεία 1, 2 και 3 μπορούν να μεταφορτωθούν από τη βάση EASYCOMEXT της Eurostat στην περίπτωση της αύξησης των εισαγωγών και της μετατόπισης του εμπορίου σε αγαθά, ή από τη γενική βάση δεδομένων της Eurostat για το εμπόριο σε υπηρεσίες (βάσει των στατιστικών στοιχείων του ισοζυγίου πληρωμών). Σημειώνεται ότι συχνά οι στατιστικές που αφορούν τις εμπορικές συναλλαγές αγαθών ακολουθούν την κατάταξη του εναρμονισμένου συστήματος^[1] αντί την ταξινόμηση NACE. Μπορείτε να βρείτε τον πίνακα αντιστοίχισης στη βάση δεδομένων RAMON της Eurostat. Στατιστικά στοιχεία σχετικά με το σημείο 4 μπορούν να συγκεντρωθούν μέσω ειδικών ερευνών, όποτε είναι διαθέσιμες. Από τα στοιχεία που αφορούν τη μετεγκατάσταση σε χώρες εκτός ΕΕ θα πρέπει να προκύπτει ότι δραστηριότητες (μεταποίηση ή υπηρεσίες) οι οποίες προηγουμένως διεξάγονταν εντός της ΕΕ έχουν υποκατασταθεί από την παραγωγή σε χώρα εκτός ΕΕ.

Ο κατάλογος των μεταβλητών μπορεί να συμπληρωθεί με πιο αναλυτικά στατιστικά στοιχεία για την εκάστοτε περίπτωση. Αυτή η κατευθυντήρια γραμμή παρέχει ένα γενικό πλαίσιο, το οποίο μπορεί να προσαρμόζεται σε κάθε διαφορετική περίπτωση. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο της Αλλαγής (EMCC) μπορεί να βοηθήσει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη παρέχοντας ποιοτικές και ποσοτικές αναλύσεις με σκοπό να βοηθήσει στην αξιολόγηση των τάσεων της παγκοσμιοποίησης και στη χρήση του ΕΤΠ.

[1] Το εναρμονισμένο σύστημα περιγραφής και κωδικοποίησης των εμπορευμάτων (ή εναρμονισμένο σύστημα) είναι ένα σύστημα κατάταξης προϊόντων στο διεθνές εμπόριο.

Τι είδους αποδείξεις θα πρέπει να υποβάλουν τα κράτη μέλη προκειμένου να καταδείξουν τη σχέση που συνδέει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού ή την παύση της δραστηριότητας απασχόλησης με τον αντίκτυπο της συνέχισης της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης ή μιας νέας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης;

Σύμφωνα με τον κανονισμό ΕΤΠ, το αιτούν κράτος μέλος οφείλει να παρέχει «τεκμηριωμένη ανάλυση της σχέσης που συνδέει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού ή την παύση της δραστηριότητας με τη συνέχιση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης ή μια νέα παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση». Τα αποδεικτικά στοιχεία θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να προέρχονται από αναγνωρισμένες και αξιόπιστες πηγές (για παράδειγμα, τη Eurostat ή αντίστοιχο εθνικό φορέα). Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο της Αλλαγής (EMCC) μπορεί να αποτελέσει πηγή χρήσιμων πληροφοριών που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στην αίτηση.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν σαφή στατιστικά στοιχεία και να παρουσιάσουν το γενικότερο πλαίσιο προκειμένου να καταδείξουν ότι οι απολύσεις λόγω πλεονασμού ή η παύση της δραστηριότητας απασχόλησης οφείλονται στη συνέχιση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης ή σε μια νέα παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση. Επομένως, απαιτούνται στοιχεία σχετικά με τον κύκλο εργασιών ανά τομέα και ανά περιφέρεια για μία χρονική περίοδο, τα οποία να καταδεικνύουν τις επιπτώσεις της κρίσης, καθώς και γενικότερες πληροφορίες όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο η κρίση προκάλεσε μείωση της παραγωγής ή των πωλήσεων και τον τρόπο με τον οποίο επηρέασε τις θιγόμενες επιχειρήσεις.

3. ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ ΛΟΓΩ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΥ

Πότε μπορεί μια απόλυση λόγω πλεονασμού να συνυπολογίζεται στο κατώτατο όριο των 500 απολύσεων που απαιτείται βάσει του κανονισμού ΕΤΠ;

Το άρθρο 5 του κανονισμού ΕΤΠ θεσπίζει πέντε δυνατότητες για τον καθορισμό του χρονικού σημείου της απόλυσης:

όταν ο εργοδότης ειδοποιήσει την αρμόδια δημόσια αρχή γραπτώς^[1] για τις προβλεπόμενες συλλογικές απολύσεις λόγω πλεονασμού, ή
όταν ο εργοδότης ειδοποιήσει προσωπικά έναν εργαζόμενο για την πρόθεσή του να καταγγείλει τη σύμβαση εργασίας του εργαζομένου· αυτό γίνεται συνήθως (αλλά όχι πάντα) μέσω ατομικής επιστολής απόλυσης, ή
όταν υπάρχει de facto καταγγελία της σύμβασης απασχόλησης ή κατά τη λήξη της, δηλαδή την ημερομηνία κατά την οποία ο εργαζόμενος προβλέπεται να εγκαταλείψει πράγματι τον χώρο εργασίας του, ή
στο τέλος της απασχόλησης εργαζομένου μέσω εταιρείας προσωρινής απασχόλησης στον έμμεσο εργοδότη, ή
στην περίπτωση αυτοαπασχολούμενου, κατά την ημερομηνία παύσης των δραστηριοτήτων, όπως ορίζεται σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο ή τις εθνικές διοικητικές διατάξεις.

Αν χρησιμοποιήσει την πρώτη δυνατότητα, το αιτούν κράτος μέλος πρέπει να υποβάλει στην Επιτροπή συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τον αριθμό των απολύσεων λόγω πλεονασμού που πραγματικά έγιναν, πριν η Επιτροπή ολοκληρώσει την αξιολόγησή της για το κατά πόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις για χρηματοδοτική συνεισφορά.

Ένα κράτος μέλος μπορεί να συνδυάσει περισσότερες από αυτές τις επιλογές στην ίδια αίτηση, αλλά πρέπει να διευκρινίσει ποια από τις πέντε δυνατότητες υπολογισμού των απολύσεων λόγω πλεονασμού (ή ποιον συνδυασμό αυτών) χρησιμοποίησε για κάθε επιχείρηση που πραγματοποίησε απολύσεις.

[1] Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 παράγραφος 1 της οδηγίας 98/59/ΕΚ του Συμβουλίου για προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν τις ομαδικές απολύσεις (ΕΕ L225/16 της 12.8.1998).

Μπορούν οι εργαζόμενοι μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης που απασχολούνται στην επιχείρηση στην οποία πραγματοποιούνται απολύσεις να συμπεριληφθούν στο σύνολο του κατώτατου ορίου των 500 απολύσεων λόγω πλεονασμού;

Ναι. Όσον αφορά τους εργαζομένους μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης που βρίσκονται στην κατάσταση αυτή, είναι πιθανό η εταιρεία προσωρινής απασχόλησης να είναι προμηθευτής (προσωπικού) στην κύρια επιχείρηση που πραγματοποιεί τις απολύσεις. Στην περίπτωση αυτή, οι εργαζόμενοι μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης μπορούν να συνυπολογίζονται στο κατώτατο όριο των 500 απολύσεων λόγω πλεονασμού, υπό τον όρο ότι οι συμβάσεις τους με την εταιρεία προσωρινής απασχόλησης καταγγέλλονται εξαιτίας απολύσεων στην κύρια επιχείρηση. Πρέπει να αποδειχθεί ότι υπάρχει σαφής σύνδεση μεταξύ των δύο γεγονότων.

Στις περιπτώσεις αυτές, μπορούν όχι μόνο να συνυπολογιστούν στο κατώτατο όριο, αλλά και να συμπεριληφθούν ως επιλέξιμοι δικαιούχοι στα μέτρα που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠ.

Ποιου είδους αυτοαπασχολούμενοι μπορούν να συμπεριληφθούν στο σύνολο του κατώτατου ορίου των 500 απολύσεων λόγω πλεονασμού;

Ένα παράδειγμα τέτοιου επιλέξιμου αυτοαπασχολούμενου θα μπορούσε να είναι ο κηπουρός ή ο υαλοκαθαριστής μιας επιχείρησης που κλείνει. Αυτού του είδους οι εργαζόμενοι συνήθως απασχολούνται σε ανεξάρτητη βάση, αλλά με πλήρη απασχόληση εάν η επιχείρηση είναι μεγάλη, και θα έχαναν τη δουλειά τους ή θα έπαυαν τις δραστηριότητές τους εάν η επιχείρηση δεν χρειαζόταν πλέον τις υπηρεσίες τους. Άλλο ένα παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ο μεγάλος αριθμός αγροτών σε μια περιφέρεια ή σε δύο όμορες περιφέρειες, οι οποίοι παύουν τις αγροτικές τους δραστηριότητες ως αποτέλεσμα μιας εμπορικής συμφωνίας που πλήττει τον κλάδο τους ή της κρίσης που μειώνει τη ζήτηση της παραγωγής τους.

Μπορούν οι εργαζόμενοι που έχουν προσφερθεί εθελοντικά για πρόωρη συνταξιοδότηση ή εκούσια αποχώρηση να συμπεριληφθούν στο σύνολο του κατώτατου ορίου των 500 απολύσεων λόγω πλεονασμού;

Οι εργαζόμενοι που εκδηλώνουν ενδιαφέρον για πρόωρη συνταξιοδότηση ή εκούσια αποχώρηση μπορούν να συμπεριληφθούν στο σύνολο των 500 απολύσεων και άνω, εάν έχουν προσφερθεί εθελοντικά ύστερα από πρόσκληση του εργοδότη τους για εκδήλωση ενδιαφέροντος, και εφόσον πληρούνται τα υπόλοιπα κριτήρια επιλεξιμότητας. Μπορούν επίσης να συμπεριληφθούν ως επιλέξιμοι δικαιούχοι στα μέτρα που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠ, εάν επιθυμούν να αναζητήσουν νέες ευκαιρίες απασχόλησης.

Με ποιον τρόπο μπορεί να προσδιοριστεί η γεωγραφική θέση μιας επιχείρησης στην περίπτωση που διαθέτει χώρους εργασίας σε διάφορες περιφέρειες ενός κράτους μέλους;

Όταν υποβάλλεται αίτηση δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) ή όταν υποβάλλεται αίτηση δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 με βάση το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β), οι απολύσεις λόγω πλεονασμού υπολογίζονται σε μία περιφέρεια ή σε δύο συνορεύουσες περιφέρειες ή σε περισσότερες από δύο συνορεύουσες περιφέρειες, όπως καθορίζονται στο επίπεδο NUTS 2, υπό την προϋπόθεση ότι πλήττονται πάνω από 500 εργαζόμενοι ή αυτοαπασχολούμενοι σε δύο περιφέρειες συνδυασμένα. Κατά συνέπεια, είναι σημαντικός ο ορθός προσδιορισμός της περιφέρειας (ή των περιφερειών) όπου θα υπολογιστούν οι εργαζόμενοι.

Το κριτήριο που πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τον υπολογισμό του αριθμού των απολυομένων λόγω πλεονασμού εργαζομένων είναι η τοποθεσία του συνήθους χώρου εργασίας κάθε εργαζομένου κατά τον χρόνο απόλυσής του. Για παράδειγμα, μια επιχείρηση που έχει την έδρα της στην πρωτεύουσα ενός κράτους μέλους, μπορεί να διαθέτει παραρτήματα σε διάφορες περιφέρειες. Οι εργαζόμενοι σε αυτά τα παραρτήματα πρέπει να υπολογίζονται στην περιφέρεια όπου είναι εγκατεστημένο το αντίστοιχο παράρτημα.

Με ποιον τρόπο μπορεί να υποβληθεί κοινή αίτηση από δύο ή περισσότερα κράτη μέλη, όταν η ίδια κατάσταση έχει οδηγήσει σε απολύσεις λόγω πλεονασμού σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη;

Εάν ο συνδυασμένος αριθμός απολύσεων λόγω πλεονασμού σε δύο συνορεύουσες, δηλαδή όμορες, περιφέρειες δύο κρατών μελών φτάνει τις 500 ή περισσότερες, και οι απολύσεις αφορούν τον ίδιο κλάδο (δηλαδή οικονομικό τομέα) της NACE αναθ. 2, οι απολύσεις αυτές μπορούν να συσχετίζονται σε δύο χωριστές αιτήσεις δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού ΕΤΠ. Επομένως, οι απολύσεις λόγω πλεονασμού στις δύο αυτές περιφέρειες μπορούν να συνυπολογιστούν για την επίτευξη του κατώτατου ορίου, αλλά τα μέτρα θα καταρτιστούν και θα εφαρμοστούν χωριστά από κάθε κράτος μέλος.

Μια κατάσταση που οφείλεται στην παγκοσμιοποίηση και μπορεί να οδηγήσει ένα κράτος μέλος να υποβάλει αίτηση δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού ΕΤΠ (δηλαδή 500 ή περισσότερες απολύσεις λόγω πλεονασμού σε επιχείρηση που βρίσκεται σε κράτος μέλος), μπορεί επίσης να προκαλέσει απολύσεις λόγω πλεονασμού (π.χ. σε προμηθευτές) σε άλλο κράτος μέλος. Οι εν λόγω απολύσεις, εάν είναι κάτω από 500, θα μπορούσαν ενδεχομένως να αποτελέσουν αντικείμενο αίτησης δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2, στο οποίο γίνεται αναφορά στην ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων. Αίτηση θα μπορούσε να υποβληθεί ακόμη και από ένα μόνο κράτος μέλος στην περίπτωση που το άλλο θιγόμενο κράτος μέλος επιλέξει να μην υποβάλει αίτηση.

Το έντυπο αίτησης ΕΤΠ στο σύστημα SFC δίνει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να υποβάλουν επακριβή στοιχεία για τη συσχέτιση δύο χωριστών αιτήσεων.

Μπορούν οι εργαζόμενοι μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) που απολύονται λόγω πλεονασμού να λαμβάνουν στήριξη από το ΕΤΠ;

Το ΕΤΠ μπορεί να συνδράμει με τρεις πιθανούς τρόπους τους εργαζομένους σε ΜΜΕ που απολύονται λόγω πλεονασμού:

Βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α), εάν μια ΜΜΕ είναι προμηθευτής ή παραγωγός των επόμενων σταδίων του προϊόντος μιας επιχείρησης που αναγκάζεται να προβεί σε απολύσεις λόγω πλεονασμού εξαιτίας των επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης ή της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, τότε οι απολύσεις λόγω πλεονασμού στην εν λόγω ΜΜΕ μπορούν να συμπεριληφθούν στην αίτηση που θα υποβάλει το κράτος μέλος.
Το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) συμπεριλήφθηκε ειδικά στον κανονισμό προκειμένου να καλύπτει ιδιαίτερα τις ΜΜΕ ενός συγκεκριμένου τομέα σε μία περιφέρεια (ή σε συνορεύουσες περιφέρειες).

Βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 2, αίτηση για στήριξη από το ΕΤΠ μπορεί να υποβληθεί για «μικρές αγορές εργασίας» (π.χ. μια απομακρυσμένη και αραιοκατατοικημένη περιφέρεια ή μια γεωγραφικά απομονωμένη περιοχή, όπως ένα νησί ή μια ορεινή κοιλάδα), καθώς και σε «εξαιρετικές περιστάσεις» («ακόμη και αν οι προϋποθέσεις του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) ή β) δεν τηρούνται πλήρως, όταν οι απολύσεις λόγω πλεονασμού έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην απασχόληση και στην τοπική οικονομία»). Από τη διάταξη αυτή μπορούν επίσης να επωφεληθούν οι εργαζόμενοι που απολύονται λόγω πλεονασμού από ΜΜΕ.

Μπορεί να διατεθεί χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) για τους εργαζόμενους που απολύονται λόγω πλεονασμού από προμηθευτές κύριας επιχείρησης ή παραγωγούς των επόμενων σταδίων του προϊόντος που εξαρτώνται από αυτήν, ακόμη και εάν δεν έχει υποβληθεί αίτηση για τους εργαζομένους της εν λόγω κύριας επιχείρησης;

Το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού ΕΤΠ καλύπτει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού σε μια επιχείρηση, στους προμηθευτές της καθώς και σε παραγωγούς των επόμενων σταδίων του προϊόντος. Για να αιτιολογήσει την αίτηση συνεισφοράς από το ΕΤΠ, το κράτος μέλος πρέπει να καταδείξει τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης ή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης στην κύρια επιχείρηση, και να καταδείξει επίσης ότι οι απολύσεις λόγω πλεονασμού στους προμηθευτές ή τους παραγωγούς των επόμενων σταδίων του προϊόντος οφείλονται στις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης ή της κρίσης στην κύρια επιχείρηση. Το κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να μη συμπεριλάβει στην αίτησή του τις απολύσεις λόγω πλεονασμού στην κύρια επιχείρηση.

Μπορεί ένα κράτος μέλος να συμπεριλάβει απολύσεις λόγω πλεονασμού από προμηθευτές, ακόμη και εάν οι επιχειρηματικές δραστηριότητές τους δεν αφορούν αποκλειστικά την κύρια επιχείρηση για την οποία υποβάλλεται αίτηση στο ΕΤΠ;

Είναι σημαντικό να καταδειχθεί ότι οι απολύσεις λόγω πλεονασμού στον προμηθευτή είναι αποτέλεσμα των δυσμενών συνεπειών της παγκοσμιοποίησης ή της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης στις δραστηριότητες της κύριας επιχείρησης. Η σχέση αυτή είναι ενδεχομένως πιο εύκολο να αποδειχτεί για παράδειγμα αν ο χώρος εργασίας των εργαζομένων βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της κύριας επιχείρησης.

Όταν μια εταιρεία και οι προμηθευτές της ανήκουν στον ίδιο τομέα δραστηριότητας, μπορούν να θεωρούνται επιλέξιμοι για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β);

Σε μια τέτοια περίπτωση, εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν ποια από τις δύο προσεγγίσεις, του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) ή του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β), θα ήταν καταλληλότερη, υπό τον όρο ότι τηρούνται οι περίοδοι αναφοράς των 4 ή 9 μηνών αντίστοιχα καθώς και οι υπόλοιπες προϋποθέσεις.

Η προσέγγιση του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) (που ορίζει μια περίοδο αναφοράς 4 μηνών) δεν κάνει καμία διάκριση με βάση τον οικονομικό τομέα δραστηριότητας των προμηθευτών και, ως εκ τούτου, μπορεί να περιλαμβάνει τους απολυόμενους λόγω πλεονασμού εργαζομένους που είτε ασκούν τις ίδιες οικονομικές δραστηριότητες με την κύρια επιχείρηση (π.χ. όλοι δραστηριοποιούνται στην αυτοκινητοβιομηχανία) είτε ανήκουν σε διαφορετικούς τομείς (π.χ. η εταιρεία που παρέχει υπηρεσίες εστίασης στους εργαζομένους της κύριας επιχείρησης). Η προσέγγιση αυτή δεν λαμβάνει υπόψη τη γεωγραφική θέση των επιχειρήσεων ανά περιφέρεια και μπορεί να χρησιμοποιείται ακόμη και σε εθνικό επίπεδο. Οι εργαζόμενοι που απολύονται πριν ή μετά την τετράμηνη περίοδο δεν μπορούν να συνυπολογιστούν για την επίτευξη του κατώτατου ορίου αλλά μπορούν να συμπεριληφθούν στα μέτρα που θα συγχρηματοδοτηθούν από το ΕΤΠ.

Η προσέγγιση του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) (που ορίζει μια περίοδο αναφοράς 9 μηνών) βασίζεται στους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και επιτρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην ίδια αίτηση επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο τομέα (ίδιο κλάδο της NACE αναθ. 2), υπό τον όρο ότι όλες έχουν την έδρα τους στην ίδια περιφέρεια ή σε δύο (ή, υπό προϋποθέσεις, σε περισσότερες από δύο) συνορεύουσες περιφέρειες σε επίπεδο NUTS2. Οι εργαζόμενοι που απολύονται πριν ή μετά την περίοδο αναφοράς δεν μπορούν να συμπεριληφθούν στην αίτηση.

Ποια είναι η έννοια της φράσης «μικρές αγορές εργασίας» στο άρθρο 4 παράγραφος 2;

Στο κανονισμό δεν παρέχεται ορισμός της «μικρής αγοράς εργασίας». Πιθανά παραδείγματα είναι τα νησιά, οι ορεινές κοιλάδες ή οι απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιφέρειες. Τα κράτη μέλη που επιθυμούν να κάνουν χρήση αυτού του κριτηρίου πρέπει να αιτιολογήσουν την άποψή τους ότι η σχετική αγορά εργασίας είναι μικρή.

Σημειωτέον ότι στον κανονισμό διευκρινίζεται ότι η χορήγηση παρέκκλισης για μια μικρή αγορά εργασίας μπορεί να εφαρμόζεται «ακόμη και αν τα κριτήρια παρέμβασης που ορίζουν […] δεν τηρούνται πλήρως». Το κράτος μέλος πρέπει να διευκρινίζει ποια από τα κριτήρια παρέμβασης δεν τηρούνται πλήρως και να παρουσιάζει μια περίπτωση που να προσεγγίζει αρκετά τα κανονικά κριτήρια.

Σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2, υπάρχει ετήσιο ανώτατο όριο 15 % για «εξαιρετικές περιστάσεις» αλλά όχι για «μικρές αγορές εργασίας». Γιατί;

Η ρήτρα αυτή, που αφορά «εξαιρετικές περιστάσεις», δεν προσδιορίζεται περαιτέρω και επαφίεται στο κράτος μέλος να επεξηγήσει τους λόγους που καθιστούν τις περιστάσεις εξαιρετικές. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε να περιοριστεί η εφαρμογή αυτής της ρήτρας στο επίπεδο του γενικού προϋπολογισμού που διατίθεται για το ΕΤΠ.

Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα της έννοιας των «εξαιρετικών περιστάσεων»;

Ένα παράδειγμα εξαιρετικών περιστάσεων θα μπορούσε να είναι όταν ένα κράτος μέλος έχει υποβάλει αίτηση βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) [απολύσεις στον ίδιο τομέα και στην ίδια περιφέρεια ή σε δύο (ή, υπό προϋποθέσεις, σε περισσότερες από δύο) συνορεύουσες περιφέρειες], αλλά έχουν σημειωθεί και άλλες απολύσεις λόγω πλεονασμού στον ίδιο τομέα (ίδιο κλάδο της NACE αναθ. 2) για τους ίδιους λόγους και κατά την ίδια περίοδο σε διαφορετική μη συνορεύουσα περιφέρεια του ίδιου κράτους μέλους. Σε μια τέτοια περίπτωση, για παράδειγμα, μπορεί να υποβληθεί αίτηση συνεισφοράς από το ΕΤΠ για τους εργαζομένους της μη συνορεύουσας περιφέρειας δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 2 με το επιχείρημα των εξαιρετικών περιστάσεων.

Η Επιτροπή έχει επίσης δεχτεί ως εξαιρετικές περιστάσεις τις περιπτώσεις στις οποίες οι απολύσεις λόγω πλεονασμού από την ίδια επιχείρηση πραγματοποιούνται κατά κύματα, ώστε το κράτος μέλος να μπορεί να αποφασίσει να υποβάλει περισσότερες χωριστές αιτήσεις για τις εν λόγω απολύσεις. Εάν ο συνολικός αριθμός των απολύσεων λόγω πλεονασμού υπερβαίνει τις 500, τότε μπορεί να γίνει δεκτό ένα κύμα δυνάμει της παρέκκλισης λόγω εξαιρετικών περιστάσεων, εφόσον πληρούνται τα υπόλοιπα κριτήρια.

Μπορεί να συντρέχουν και άλλες περιστάσεις, τις οποίες το οικείο κράτος μέλος θα πρέπει να υποβάλει προς εξέταση.

Σημειωτέον ότι στον κανονισμό διευκρινίζεται ότι η χορήγηση παρέκκλισης βάσει εξαιρετικών περιστάσεων μπορεί να εφαρμόζεται «ακόμη και αν τα κριτήρια παρέμβασης που ορίζουν […] δεν τηρούνται πλήρως». Το κράτος μέλος πρέπει να διευκρινίζει ποια από τα κριτήρια παρέμβασης δεν τηρούνται πλήρως και να παρουσιάζει μια περίπτωση που να προσεγγίζει αρκετά τα κανονικά κριτήρια.

Δεν είναι πολύ σύντομη η περίοδος των δώδεκα εβδομάδων για τη συλλογή πληροφοριών για όλους τους εργαζομένους που μπορούν να τύχουν στήριξης από το ΕΤΠ;

Ο κανονισμός ΕΤΠ προβλέπει προθεσμία 12 εβδομάδων για τη συλλογή των απαιτούμενων πληροφοριών και την υποβολή της αίτησης από τα κράτη μέλη. Στο στάδιο αυτό, η αίτηση θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο πλήρης. Εάν η Επιτροπή χρειάζεται πρόσθετες πληροφορίες, το κράτος μέλος έχει στη διάθεσή του άλλες 6 εβδομάδες για να απαντήσει (με δυνατότητα παράτασης κατά 2 εβδομάδες κατόπιν δεόντως αιτιολογημένης αίτησης). Υπενθυμίζεται ότι το χρονοδιάγραμμα καθορίζεται με βάση την επείγουσα ανάγκη να βοηθηθούν οι απολυθέντες εργαζόμενοι.

Μπορεί το κράτος μέλος να υποβάλει αίτηση πριν από το τέλος της περιόδου αναφοράς που δηλώνεται στην αίτησή του;

Όχι. Σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1, τα κράτη μέλη υποβάλλουν αίτηση εντός δώδεκα εβδομάδων από την ημερομηνία κατά την οποία πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 ή 2. Επομένως, το τέλος της περιόδου αναφοράς πρέπει να προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης. Ωστόσο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί συντομότερη περίοδος αναφοράς εάν δεν απαιτείται η μέγιστη διάρκεια για τον υπολογισμό των απολύσεων λόγω πλεονασμού.

Είναι δυνατόν η περίοδος αναφοράς εντός της οποίας υπολογίζονται οι 500 απολύσεις λόγω πλεονασμού να είναι συντομότερη των 4 ή 9 μηνών;

Ναι. Οι εν λόγω περίοδοι είναι οι ανώτατες περίοδοι για τον υπολογισμό του αριθμού των απολύσεων λόγω πλεονασμού. Εάν ένα κράτος μέλος δεν αναμένει να υπάρξουν περαιτέρω απολύσεις λόγω πλεονασμού οι οποίες θα πρέπει να συνυπολογιστούν, και υπό τον όρο ότι έχει συμπληρωθεί το κατώτατο όριο των 500 απολύσεων, μπορεί να αποφασίσει να χρησιμοποιήσει συντομότερη περίοδο αναφοράς στην αίτησή του.

4. ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ

Σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβούν οι μεμονωμένοι εργαζόμενοι ή αυτοαπασχολούμενοι που επιθυμούν να επωφεληθούν από τη στήριξη του ΕΤΠ;

Θα πρέπει να απευθυνθούν στον αρμόδιο επικοινωνίας για το ΕΤΠ του αντίστοιχου κράτους μέλους, τα στοιχεία του οποίου είναι αναρτημένα στον ιστότοπο του ΕΤΠ, στην ενότητα «Πώς υποβάλλεται η αίτηση;». Μπορούν να απευθυνθούν επίσης σε κάποια συνδικαλιστική ένωση, στη δημόσια υπηρεσία απασχόλησης ή στις τοπικές ή περιφερειακές αρχές και να τους ζητήσουν να κάνουν την πρώτη επαφή με τον αρμόδιο επικοινωνίας για το ΕΤΠ.

Είναι δυνατόν οι εργαζόμενοι που απολύονται λόγω πλεονασμού πριν ή μετά την περίοδο αναφοράς των 4 ή 9 μηνών να επωφεληθούν από τη συνεισφορά του ΕΤΠ;

Οι εργαζόμενοι που απολύονται πριν ή μετά την τετράμηνη περίοδο αναφοράς του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α) (απολύσεις σε μια επιχείρηση και στους προμηθευτές της ), ή του άρθρου 4 παράγραφος 2 σε περίπτωση παρέκκλισης από τα κριτήρια του άρθρου 4 παράγραφος 1 στοιχείο α), μπορούν να είναι επιλέξιμοι για συνεισφορά από το ΕΤΠ εάν:

έχουν απολυθεί εξαιτίας του ίδιου γεγονότος που προκάλεσε τις απολύσεις λόγω πλεονασμού κατά την περίοδο αναφοράς, και
η απόλυσή τους συνέβη μετά τη γενική ανακοίνωση των προβλεπόμενων απολύσεων λόγω πλεονασμού, αλλά πριν η Επιτροπή οριστικοποιήσει την αξιολόγησή της για το κατά πόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις χρηματοδοτικής συνεισφοράς.

Ο κανονισμός δεν προσφέρει την ίδια δυνατότητα σε σχέση με το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) (απολύσεις στον ίδιο τομέα και στην ίδια περιφέρεια ή σε δύο ή περισσότερες συνορεύουσες περιφέρειες) εφόσον αυτό προβλέπει μεγαλύτερη περίοδο αναφοράς (εννέα μήνες).

Εάν ένας απολυμένος λόγω πλεονασμού εργαζόμενος βρει νέα θέση εργασίας, μπορεί παρόλα αυτά να συμπεριληφθεί σε μέτρα κατάρτισης (και άλλα) κατά το υπολειπόμενο χρονικό διάστημα της περιόδου εφαρμογής;

Εάν κατά την υποβολή της αίτησης αυτό έχει ήδη προγραμματιστεί, οι λεπτομέρειές ενός τέτοιου σχεδίου θα πρέπει να περιγράφονται στην ίδια την αίτηση. Ο συνδυασμός εργασίας και κατάρτισης μπορεί να αποτελεί εγγενές τμήμα ενός προγράμματος ένταξης μιας ομάδας εργαζομένων, διότι μπορεί να τους παρέχεται ένα στοιχείο επαγγελματικής εμπειρίας κατά την κατάρτισή τους ή ένα στοιχείο συμβουλευτικής υποστήριξης και πλαισίωσης κατά την αρχική φάση ανάληψης μιας νέας θέσης εργασίας ή κατά την αρχική φάση μιας νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Ο εργαζόμενος παραμένει επιλέξιμος δικαιούχος καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου εφαρμογής, ακόμη και αφού βρει νέα θέση εργασίας. Εάν ο εργαζόμενος μπορεί να επωφεληθεί από την παροχή κατάρτισης εκτός του ωραρίου εργασίας του, ή μπορεί να βοηθηθεί στην πρόοδο των σχεδίων του για τη σύσταση μιας νέας επιχείρησης, εξακολουθεί να έχει αυτή τη δυνατότητα ακόμη και μετά την ανάληψη μιας θέσης μερικής ή πλήρους απασχόλησης.

Και αν ο εργαζόμενος χάσει τη νέα θέση εργασίας που βρήκε, παραμένει επιλέξιμος για το πλήρες φάσμα των μέτρων που προσφέρονται κατά την περίοδο εφαρμογής.

Σύμφωνα με το άρθρο 6, οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν απολυθεί λόγω πλεονασμού (ή η σύμβαση εργασίας τους να έχει λήξει και να μην έχει ανανεωθεί) για να πληρούν τις προϋποθέσεις για στήριξη από το ΕΤΠ. Μπορούν να λαμβάνουν παθητικές παροχές ανεργίας; Η λήψη τέτοιου είδους παροχών τους εξαιρεί από την ενίσχυση ΕΤΠ για όσο διάστημα εξακολουθούν να είναι άνεργοι;

Εφόσον οι δικαιούχοι είναι επιλέξιμοι βάσει των διατάξεων του άρθρου 6 του κανονισμού ΕΤΠ, πληρούν τις προϋποθέσεις για στήριξη από το ΕΤΠ. Παρόλο που το ίδιο το ΕΤΠ δεν μπορεί να χρηματοδοτεί παροχές ανεργίας, δεν εμποδίζει το κράτος μέλος να τις καταβάλλει στους εργαζομένους που επωφελούνται από τη στήριξη του ΕΤΠ για ενεργητικά μέτρα πολιτικής της αγοράς εργασίας.

Μπορούν άλλοι άνεργοι, πέραν εκείνων που απαριθμούνται στο άρθρο 3 του κανονισμού ΕΤΠ να επωφεληθούν από τη στήριξη του ΕΤΠ;

Ναι, υπάρχει μία ακόμη κατηγορία. Οι NEET (δηλ. οι νέοι που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης) μπορούν σε ορισμένες περιπτώσεις να συμπεριληφθούν σε αίτηση για παροχή στήριξης από το ΕΤΠ. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 2, τα κράτη μέλη μπορούν, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017, να παρέχουν εξατομικευμένες υπηρεσίες σε ΝΕΕΤ ως μέρος της αίτησης προς το ΕΤΠ. Οι NEET θα πρέπει να έχουν ηλικία κάτω των 25 ετών ή, εάν τα κράτη μέλη το αποφασίσουν, ηλικία κάτω των 30 ετών κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Ο μέγιστος αριθμός των NEET που μπορούν να συμπεριληφθούν είναι ίσος προς τον αριθμό των δικαιούχων για τους οποίους ζητείται ενίσχυση. Θα πρέπει να δίνεται προτεραιότητα σε νέους που απολύθηκαν λόγω πλεονασμού ή των οποίων η δραστηριότητα έχει παύσει. Η παρέκκλιση αυτή εφαρμόζεται μόνον υπό την προϋπόθεση ότι ορισμένες τουλάχιστον από τις απολύσεις εργαζομένων λόγω πλεονασμού λαμβάνουν χώρα σε περιφέρεια του επιπέδου NUTS 2 η οποία είναι επιλέξιμη στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας για την Απασχόληση των Νέων και ότι οι ίδιοι οι ΝΕΕΤ διαμένουν σε αυτή.

Μπορεί να παρέχεται στήριξη σε NEET που έχουν ηλικία άνω των 25 ετών κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης;

Ναι. Το άρθρο 6 παράγραφος 2 προβλέπει ότι «η υποστήριξη μπορεί να παρέχεται σε ΝΕΕΤ που έχουν ηλικία κάτω των 25 ετών, ή εάν τα κράτη μέλη το αποφασίσουν ηλικία κάτω των 30 ετών». Τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν ενίσχυση από το ΕΤΠ σε NEET ηλικίας έως 30 ετών ακόμη και αν αποφασίσουν να ορίσουν ανώτατο όριο ηλικίας 25 ετών για την Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων.

Μπορεί ο αριθμός των NEET να είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των απολυμένων λόγω πλεονασμού εργαζομένων που αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα;

Όχι, ο αριθμός των NEET μπορεί να είναι το πολύ ίσος με τον αριθμό των δικαιούχων για τους οποίους ζητείται ενίσχυση και οι οποίοι αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα.

Υπάρχει χρονικό όριο για τη στήριξη των NEET;

Ναι. Οι εξατομικευμένες υπηρεσίες που παρέχονται στους NEET πρέπει να λήγουν το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2017. Υπηρεσίες οι οποίες θα παρέχονται σε NEET μετά την ημερομηνία αυτή δεν είναι επιλέξιμες για στήριξη από το ΕΤΠ. Υπό την προϋπόθεση ότι οι υπηρεσίες έχουν παρασχεθεί πριν από την καταληκτική ημερομηνία, οποιαδήποτε πληρωμή αφορά τις εν λόγω υπηρεσίες μπορεί να πραγματοποιηθεί μετά την ημερομηνία αυτή, όμως όλες οι πληρωμές θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι την έκδοση της τελικής έκθεσης.

5. ΑΙΤΗΣΕΙΣ: ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Εάν μια αίτηση αφορά διαφορετικές περιφέρειες ή περιοχές, πρέπει να περιγράφονται όλες ή μόνο εκείνες που θίγονται περισσότερο από απολύσεις λόγω πλεονασμού;

Η Επιτροπή χρειάζεται να αναλύσει τον αντίκτυπο των απολύσεων λόγω πλεονασμού στην τοπική, περιφερειακή και εθνική οικονομία και να αξιολογήσει κατά πόσον οι ενέργειες που προτείνονται στην αίτηση είναι ρεαλιστικές, στοχοθετημένες και κατάλληλες. Ως εκ τούτου, επαφίεται στο αιτούν κράτος μέλος να παρουσιάσει τον αντίκτυπο των απολύσεων λόγω πλεονασμού στην αντίστοιχη περιοχή περιγράφοντας τόσο αυτήν όσο και τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται περισσότερο με το αντικείμενο της αίτησης, ειδικότερα δε τον τρόπο με τον οποίο οι απολύσεις επηρεάζουν αυτήν την περιοχή, και τις εναλλακτικές δυνατότητες απασχόλησης που υπάρχουν ή που μπορούν να δημιουργηθούν στις περιφέρειες ή στις περιοχές.

σημαντική αύξηση των εισαγωγών στην ΕΕ
και/ή σοβαρή μετατόπιση του εμπορίου της ΕΕ σε αγαθά ή υπηρεσίες 3. και/ή ραγδαία μείωση του μεριδίου αγοράς της ΕΕ σε έναν συγκεκριμένο τομέα
και/ή μετεγκατάσταση δραστηριοτήτων σε χώρες εκτός ΕΕ.

Ποιες πληροφορίες απαιτούνται βάσει του άρθρου 8 παράγραφος 5 στοιχείο ι) όσον αφορά τις διαδικασίες που ακολουθούνται για τις διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους;

Το κράτος μέλος θα πρέπει να επιβεβαιώσει ότι έχουν πραγματοποιηθεί διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους των απολυμένων λόγω πλεονασμού εργαζομένων ή με τους κοινωνικούς εταίρους και να δηλώσει τις ημερομηνίες και τις λεπτομέρειες των εν λόγω διαβουλεύσεων. Η Επιτροπή ενδιαφέρεται κυρίως να γνωρίζει κάθε είδους διαβουλεύσεις που έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με τη δέσμη μέτρων που πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν από το ΕΤΠ. Άλλοι ενδιαφερόμενοι, όπως τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει επίσης να δηλώνονται, με αναφορά στον τρόπο με τον οποίο συμμετείχαν ή πρόκειται να συμμετάσχουν.

Μπορούν εξατομικευμένες υπηρεσίες, όπως είναι η κατάρτιση ή η παροχή συμβουλών, να ανατίθεται μέσω συμβάσεων σε φορείς υλοποίησης και επομένως το κράτος μέλος να χρησιμοποιεί μέρος της συνεισφοράς του ΕΤΠ για την αμοιβή τους;

Ναι. Εξατομικευμένες υπηρεσίες μπορούν να παρέχονται μέσω ειδικευμένων φορέων υλοποίησης, όπως ιδρύματα κατάρτισης. Οι εν λόγω φορείς θα πρέπει να αναφέρονται στην αίτηση. Στο δημοσιονομικό δελτίο θα πρέπει να υπολογίζεται το κόστος ανά εργαζόμενο και –για σκοπούς καταγραφής της διαδρομής λογιστικού ελέγχου– ο διαπιστευμένος φορέας πρέπει να τηρεί μαζί με τα τιμολόγιά του και έναν κατάλογο με τα ονόματα των εργαζομένων στους οποίους έχει προσφέρει υπηρεσίες μαζί με τις ημερομηνίες παροχής αυτών των υπηρεσιών.

Όσον αφορά την αίτηση χρηματοδότησης ΕΤΠ ποιος αναλύει τα στοιχεία που περιέχει το έντυπο της αίτησης και τα υποβαλλόμενα έγγραφα;

Η αρχική ανάλυση διενεργείται από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη συνέχεια η Επιτροπή υποβάλλει πρόταση χρηματοδότησης στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή (δηλαδή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο), η οποία μπορεί να εγκρίνει ή να απορρίψει την πρόταση της Επιτροπής.

Μπορούν τα κράτη μέλη να επικοινωνούν με το προσωπικό της Επιτροπής προκειμένου να συζητήσουν μαζί του για τις αιτήσεις που σκοπεύουν να εκπονήσουν ή για τις αιτήσεις που ήδη εκπονούν;

Η Επιτροπή προτρέπει τα κράτη μέλη να επικοινωνούν με το προσωπικό της πριν ή κατά τη διάρκεια της φάσης εκπόνησης της αίτησής τους. Η επικοινωνία αυτή είναι προς όφελος τόσο του κράτους μέλους όσο και της Επιτροπής και συμβάλλει στη μείωση του χρόνου που απαιτείται για την επεξεργασία και έγκριση των αιτήσεων. Η έγκαιρη διαβούλευση και ανταλλαγή απόψεων για τη σκοπιμότητα της κάθε περίπτωσης και τα αρχικά σχέδια της αίτησης μπορούν να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να προετοιμάσουν σωστά μια επίσημη αίτηση, ώστε να είναι πλήρης και να περιέχει τα στοιχεία που χρειάζεται η Επιτροπή. Επομένως, το προσωπικό της Επιτροπής προσφέρει τη βοήθειά του και κάθε άλλου είδους καθοδήγηση πριν από την υποβολή της επίσημης αίτησης και είναι πρόθυμο να δεχτεί κάθε ερώτηση ή αίτημα για συνάντηση που θα μπορούσε να έχει ως κατάληξη μια επιλέξιμη αίτηση. Ηλεκτρονική διεύθυνση επικοινωνίας: [email protected]

Ποιος είναι ο ρόλος των αρμοδίων επικοινωνίας σε κάθε κράτος μέλος;

Αρμόδιοι επικοινωνίας για το ΕΤΠ είναι οι εθνικοί συντονιστές των ενεργειών του ΕΤΠ για τις αντίστοιχες χώρες τους. Αποτελούν το πρώτο σημείο επαφής για όλους τους ενδιαφερόμενους που επιθυμούν να διερευνήσουν παρελθούσες, τρέχουσες ή μελλοντικές περιπτώσεις παροχής στήριξης από το ΕΤΠ στο αντίστοιχο κράτος μέλος. Οι αρμόδιοι επικοινωνίας συγκροτούν μια επίσημα αναγνωρισμένη ομάδα εμπειρογνωμόνων, η οποία συνέρχεται δύο φορές τον χρόνο, με σκοπό να βοηθήσει τα κράτη μέλη στην εφαρμογή του κανονισμού ΕΤΠ.

6. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μπορούν να είναι επιλέξιμες;

Ναι. Οι δαπάνες καθίστανται επιλέξιμες από την ημερομηνία κατά την οποία το κράτος μέλος αρχίζει τις δραστηριότητες για την εφαρμογή του ΕΤΠ ή αρχίζει να παρέχει στους εργαζομένους που έχουν θιγεί από τις απολύσεις τις εξατομικευμένες υπηρεσίες που περιγράφονται και κοστολογούνται στη (μελλοντική) αίτηση που υποβάλλεται στην Επιτροπή. Επομένως, η ημερομηνία έναρξης μπορεί να είναι οποιαδήποτε χρονική στιγμή μετά την ανακοίνωση των απολύσεων στις δημόσιες αρχές του κράτους μέλους και στην πράξη προηγείται πάντα της ημερομηνίας αποστολής της αίτησης στην Επιτροπή.

Όλες οι δαπάνες βαρύνουν το αιτούν κράτος μέλος μέχρις ότου η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή της ΕΕ (δηλαδή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο) λάβει θετική απόφαση για την αίτηση. Κατόπιν αιτήματός τους, τα κράτη μέλη θα ενημερώνονται εκ των προτέρων σχετικά με την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης.

Είναι περιορισμένος ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ένας δικαιούχος για να λάβει στήριξη – με άλλα λόγια, θέτει ο κανονισμός ΕΤΠ χρονικό όριο στην περίοδο επιλεξιμότητας;

Σύμφωνα με τον κανονισμό ΕΤΠ, το αιτούν κράτος μέλος οφείλει να παρέχει «τεκμηριωμένη ανάλυση της σχέσης που συνδέει τις απολύσεις λόγω πλεονασμού ή την παύση της δραστηριότητας με τη συνέχιση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης ή μια νέα παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση». Τα αποδεικτικά στοιχεία θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να προέρχονται από αναγνωρισμένες και αξιόπιστες πηγές (για παράδειγμα, τη Eurostat ή αντίστοιχο εθνικό φορέα). Το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο της Αλλαγής (EMCC) μπορεί να αποτελέσει πηγή χρήσιμων πληροφοριών που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στην αίτηση.

Ναι. Ο κανονισμός περιορίζει χρονικά την παροχή στήριξης από το ΕΤΠ προβλέποντας ότι η συνεισφορά του ΕΤΠ πρέπει να χρησιμοποιηθεί εντός 24 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Κατ’ εξαίρεση, και σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 4, το κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να μεταθέσει την ημερομηνία έναρξης των προτεινόμενων ενεργειών κατά 3 μήνες, οπότε στην περίπτωση αυτή η περίοδος εφαρμογής των 24 μηνών θα ξεκινά από εκείνη την ημερομηνία και θα λήγει 24 μήνες αργότερα.

Οι υπηρεσίες (ή ενέργειες) μπορούν να συνεχιστούν μετά το τέλος της 24μηνης περιόδου, αλλά δεν μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν από το ΕΤΠ. Οι πληρωμές για τις υπηρεσίες (ή ενέργειες) που υλοποιήθηκαν εντός της περιόδου των 24 μηνών πρέπει να καταβάλλονται πριν από την υποβολή της τελικής έκθεσης στην Επιτροπή (6 μήνες μετά το τέλος της περιόδου εφαρμογής).

Κατ’ εξαίρεση, εάν ο δικαιούχος αποκτήσει πρόσβαση σε πρόγραμμα εκπαίδευσης ή κατάρτισης με διάρκεια δύο ετών ή μεγαλύτερη, τα έξοδα (μόνο) για το πρόγραμμα αυτό μπορούν να συμπεριληφθούν για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ έως την αναφερομένη στο άρθρο 18 ημερομηνία της τελικής έκθεσης, με την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω έξοδα έχουν καταβληθεί πριν από την ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διάταξη αυτή, ανατρέξτε στην απάντηση της ερώτησης 6.5.

Ο κανονισμός ΕΤΠ δεν προβλέπει καμία παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας.

Πότε αρχίζει και πότε λήγει η περίοδος εφαρμογής;

Σύμφωνα με το άρθρο 14 και το άρθρο 16 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΤΠ, η περίοδος εφαρμογής αρχίζει:

κατά την ημερομηνία επίσημης υποβολής της αίτησης, ή
έως τρεις μήνες μετά την ημερομηνία υποβολής, εάν το αιτούν κράτος μέλος επιλέξει στην αίτηση μεταγενέστερη ημερομηνία έναρξης για την εφαρμογή των μέτρων στήριξης, ή
πριν από την υποβολή της αίτησης, εάν το κράτος μέλος αρχίσει να πραγματοποιεί τις δαπάνες που περιγράφονται στην αίτηση πριν από την επίσημη υποβολή της· αυτή η περίπτωση είναι η πιο συνηθισμένη.

Καμία δαπάνη που θα πραγματοποιηθεί πριν από την επιλεγείσα ημερομηνία δεν είναι επιλέξιμη.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι όλες οι δαπάνες βαρύνουν το αιτούν κράτος μέλος μέχρις ότου η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή της ΕΕ (δηλαδή το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο) λάβει θετική απόφαση για την αίτηση.

Αυτό σημαίνει ότι η διάρκεια της περιόδου εφαρμογής δεν είναι πάντα η ίδια: Εάν αρχίσει κατά την ημερομηνία της επίσημης υποβολής της αίτησης, ή έως τρεις μήνες μετά την ημερομηνία αυτή^[1] όπως προβλέπεται στο άρθρο 16 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΤΠ, είναι ακριβώς 24 μήνες. Εάν, από την άλλη πλευρά, το αιτούν κράτος μέλος αρχίσει να πραγματοποιεί ορισμένες από τις προγραμματιζόμενες δαπάνες πριν από την υποβολή της αίτησης, και η αίτηση στη συνέχεια εγκριθεί από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή της ΕΕ, τότε η πραγματική περίοδος εφαρμογής μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 24 μήνες.

[1] Επειδή η αναβολή της ημερομηνίας έναρξης στην πράξη χρησιμοποιείται σπάνια, οι ερωτήσεις που ακολουθούν δεν αναφέρονται κάθε φορά στη δυνατότητα αυτή.

Εάν ο δικαιούχος λάβει χρηματοδοτική στήριξη από το ΕΤΠ για τη σύσταση της επιχείρησής του, μπορεί η χρηματοδότηση αυτή να χρησιμοποιηθεί για περίοδο μεγαλύτερη των 24 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης;

Η χρηματοδοτική στήριξη για αυτοαπασχόληση, εκκίνηση επιχειρήσεων και ανάκτηση επιχειρήσεων από εργαζομένους δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 15 000 EUR ανά άτομο και το επιλέξιμο ποσό πρέπει να έχει καταβληθεί εξ ολοκλήρου στον δικαιούχο πριν από το τέλος της περιόδου εφαρμογής. Τα κράτη μέλη θα αναφέρουν στην αίτησή τους τις προϋποθέσεις τις οποίες θα πρέπει να πληρούν οι δικαιούχοι πριν τους καταβληθεί εξ ολοκλήρου η συνεισφορά. Οι τελικοί δικαιούχοι μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα κονδύλια μετά τη λήξη της περιόδου εφαρμογής.

Μόνο η πραγματική αποδέσμευση των κονδυλίων προς τον τελικό δικαιούχο πρέπει να συνοδεύεται από δικαιολογητικά για σκοπούς λογιστικού ελέγχου του ΕΤΠ. Οι εθνικοί ελεγκτές μπορούν να ζητήσουν από τους δικαιούχους να τους πληροφορήσουν κατά πόσο χρησιμοποίησαν τα κονδύλια εντός της συμφωνηθείσας χρονικής περιόδου και κατά πόσο τα κονδύλια αυτά χρησιμοποιήθηκαν για τους σκοπούς για τους οποίους χορηγήθηκαν.

Μπορεί η χρηματοδότηση από το ΕΤΠ να χρησιμοποιηθεί πέραν της 24μηνης περιόδου εφαρμογής, π.χ. για εργαζομένους που παρακολουθούν προγράμματα τα οποία συνεχίζονται πέραν αυτής της περιόδου;

Όχι, με μία εξαίρεση: οι δαπάνες που αντιστοιχούν σε έξοδα συμμετοχής σε προγράμματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης με διάρκεια δύο ετών ή μεγαλύτερη είναι επιλέξιμες έως την ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης, με την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω έξοδα συμμετοχής έχουν πληρωθεί πριν από την ημερομηνία αυτή. Καταρχάς, αυτό αποκλείει οποιεσδήποτε άλλες δαπάνες οι οποίες συνδέονται με τα προγράμματα, όπως βιβλία ή μεταφορικά. Δεύτερον, εάν η ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης βρίσκεται εν μέσω μιας ακαδημαϊκής περιόδου, όπως ένα εξάμηνο ή τρίμηνο, και εάν η περίοδος αυτή πρέπει να πληρωθεί εξ ολοκλήρου, τότε είναι επιλέξιμο κατ’ αναλογία μόνο το μέρος των εξόδων που αφορούν την περίοδο πριν από την ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης. Αυτό ισχύει για όλους τους δικαιούχους που παρακολουθούν προγράμματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης με διάρκεια δύο ετών ή μεγαλύτερη, ανεξάρτητα από τη διάρκεια του προγράμματος που ο δικαιούχος έχει ήδη παρακολουθήσει, δηλ. ισχύει ακόμη και για εκείνους που μόλις έχουν αρχίσει να παρακολουθούν ένα τέτοιο πρόγραμμα.

7. ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Μπορεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να απορρίψουν τη χρηματοδότηση από το ΕΤΠ που προτείνει η Επιτροπή;

Ναι. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο μπορούν να εγκρίνουν ή να απορρίψουν την πρόταση της Επιτροπής και να υποβάλουν ερωτήσεις προκειμένου να συγκεντρώσουν περισσότερες πληροφορίες. Μέχρι στιγμής, στην πράξη δεν έχει απορριφθεί καμία αίτηση που έχει υποβληθεί στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή, έχουν όμως υποβληθεί ερωτήσεις για τις περισσότερες από αυτές.

Μπορούν τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στον προϋπολογισμό τους διοικητικές δαπάνες στο πλαίσιο μιας αίτησης ΕΤΠ;

Ναι. Το άρθρο 7 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΤΠ προβλέπει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να συμπεριλαμβάνουν στον προτεινόμενο προϋπολογισμό τόσο την προς χρηματοδότηση συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών όσο και τις δραστηριότητες για την εφαρμογή αυτής της δέσμης, δηλαδή δραστηριότητες προετοιμασίας, διαχείρισης, ενημέρωσης και δημοσιότητας, ελέγχου και υποβολής εκθέσεων.

Για όλες αυτές τις δραστηριότητες ισχύει το ίδιο ποσοστό συγχρηματοδότησης. Ένα λογικό ποσοστό για τις δραστηριότητες εφαρμογής είναι περίπου 4 % του συνολικού προϋπολογισμού. Ένα ελαφρώς υψηλότερο ποσοστό είναι αποδεκτό, εφόσον αιτιολογηθεί δεόντως με επεξηγήσεις από το κράτος μέλος. Η αίτηση πρέπει να περιέχει λεπτομέρειες για τις προτεινόμενες διοικητικές δαπάνες. Καθώς τόσο οι δραστηριότητες επικοινωνίας όσο και οι δραστηριότητες επιθεώρησης και ελέγχου είναι υποχρεωτικές για την υλοποίηση του ΕΤΠ, η αίτηση αναμένεται να περιλαμβάνει κατάλληλα ποσά για καθένα από αυτά τα είδη δραστηριοτήτων.

Από ποια ημερομηνία είναι επιλέξιμες οι δαπάνες που προβλέπονται στον προϋπολογισμό και αφορούν δραστηριότητες εφαρμογής;

Οι δαπάνες για δραστηριότητες εφαρμογής, όπως προπαρασκευαστικές εργασίες ή συλλογή δεδομένων καθίστανται επιλέξιμες από την ημερομηνία κατά την οποία το κράτος μέλος πραγματοποιεί τις εν λόγω δαπάνες για την υλοποίηση του ΕΤΠ. Ακόμη και αν οι σχετικές δραστηριότητες υλοποιηθούν πριν από την υποβολή της επίσημης αίτησης, θα πρέπει εξαρχής να έχουν συγκεντρωθεί ελέγξιμα αποδεικτικά στοιχεία. Οι σχετικές δαπάνες δεν θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί νωρίτερα από την ημερομηνία ανακοίνωσης των επικείμενων απολύσεων λόγω πλεονασμού (π.χ. μέσω δελτίου Τύπου από την επιχείρηση που πραγματοποιεί τις απολύσεις).

Η ημερομηνία κατά την οποία το κράτος μέλος πραγματοποιεί για πρώτη φορά τέτοιου είδους διοικητικές δαπάνες πρέπει να δηλώνεται στην αίτηση, και η ημερομηνία αυτή αναφέρεται στην πρόταση και στην εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής. Τυχόν δαπάνες πριν από την ημερομηνία αυτή δεν είναι επιλέξιμες.

Εάν ο προϋπολογισμός μιας δέσμης μέτρων ΕΤΠ προβλέπει δαπάνες για δραστηριότητες εφαρμογής 4 %, αλλά στο τέλος της περιόδου εφαρμογής οι πραγματικές δαπάνες είναι 7 % επειδή το κόστος των δραστηριοτήτων ήταν χαμηλότερο από εκείνο που είχε προβλεφθεί αρχικά, το ποσοστό της τελικής πληρωμής για δραστηριότητες εφαρμογής θα μειωθεί σε 4 %;

Όχι. Το κόστος για την εφαρμογή του ΕΤΠ συμφωνείται στην απόφαση της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Συμβούλιο). Οι επιλέξιμες δαπάνες για την εφαρμογή της δέσμης μέτρων του ΕΤΠ που παρουσιάζονται στην τελική έκθεση θα γίνονται δεκτές, αλλά τυχόν αύξηση του ποσοστού των διοικητικών δαπανών στους συνολικούς τελικούς λογαριασμούς θα πρέπει να επεξηγείται δεόντως και να αιτιολογείται.

Είναι δυνατόν να παρέχει το ΕΤΠ χρηματοδοτική στήριξη στις δραστηριότητες ενός οργάνου που εκπροσωπεί τους απολυμένους λόγω πλεονασμού εργαζομένους;

Ναι. Στον βαθμό που οι δραστηριότητες αυτές συνδέονται άμεσα με την παροχή βοήθειας σε απολυμένους λόγω πλεονασμού εργαζομένους στο πλαίσιο συγκεκριμένης δέσμης μέτρων του ΕΤΠ, είναι επιλέξιμες και μάλιστα ενθαρρύνονται. Η στήριξη αυτή μπορεί επίσης να καλύπτει τη συγκρότηση μιας επιτροπής παρακολούθησης για τον συντονισμό των μέτρων στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δέσμης καθ’ όλη τη διάρκεια εφαρμογής τους. Οι δραστηριότητες αυτές μπορούν είτε να αποτελούν μέτρα αυτά καθαυτά ή να περιληφθούν στη στήλη «διαχείριση» του δημοσιονομικού πίνακα. Οι λεπτομέρειες πρέπει να περιγράφονται στην αίτηση.

Είναι δυνατόν στη δέσμη μέτρων ΕΤΠ να περιλαμβάνονται παθητικά μέτρα κοινωνικής προστασίας προς όφελος των εργαζομένων που περιλαμβάνονται σε αίτηση ΕΤΠ;

Όχι. Το άρθρο 7 παράγραφος 2 του κανονισμού ΕΤΠ ορίζει ότι το ΕΤΠ δεν μπορεί να συγχρηματοδοτήσει παθητικά μέτρα κοινωνικής προστασίας. Σε αυτά περιλαμβάνονται παροχές ανεργίας οι οποίες δεν συνδέονται ρητά με ενεργητικά μέτρα, καθώς και συντάξεις πρόωρης συνταξιοδότησης.

Στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο β) προβλέπεται επίσης ότι η δέσμη μέτρων ΕΤΠ μπορεί να περιλαμβάνει ειδικά χρονικώς περιορισμένα μέτρα, όπως επιδόματα αναζήτησης εργασίας, επιδόματα κινητικότητας ή επιδόματα φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε δραστηριότητες δια βίου μάθησης και κατάρτισης. Τα επιδόματα αυτά μπορούν να συγχρηματοδοτούνται μόνο για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ένας επιλέξιμος δικαιούχος συμμετέχει στα ενεργητικά μέτρα που περιλαμβάνονται στη δέσμη μέτρων ΕΤΠ. Η επιλεξιμότητα των χρονικώς περιορισμένων επιδομάτων εξαρτάται επίσης από τη συμμετοχή του επιλέξιμου δικαιούχου σε ενεργητικά μέτρα κατά τη διάρκεια της περιόδου για την οποία καταβάλλεται το επίδομα.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1, τα επιδόματα και τα κίνητρα (δηλ. οποιεσδήποτε άμεσες πληρωμές στον δικαιούχο ή στον εργοδότη, πέραν εκείνων που χορηγούνται για τη δημιουργία επιχειρήσεων, για τις οποίες υπάρχει ειδικό ανώτατο όριο) τα οποία προτείνονται στην αίτηση δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 35 % του συνολικού κόστους της συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών. Το ίδιο ποσοστό εφαρμόζεται επίσης στα οικονομικά στοιχεία που παρουσιάζονται στην τελική έκθεση.

Έχετε συγκεκριμένα παραδείγματα που συνιστούν παθητικά μέτρα κοινωνικής προστασίας που δεν είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το ΕΤΠ;

Παραδείγματα μη επιλέξιμων παθητικών μέτρων κοινωνικής προστασίας είναι εκείνα που προσφέρονται στον εργαζόμενο ανεξάρτητα από το εάν προετοιμάζεται ενεργά για μια νέα θέση εργασίας. Περιλαμβάνουν τη διατήρηση του εισοδήματος κατά την περίοδο ανεργίας και τη στήριξη ανεξάρτητα από τη συμμετοχή του εργαζομένου σε μέτρα συγχρηματοδοτούμενα από το ΕΤΠ, καθώς και τις παροχές πρόωρης συνταξιοδότησης.

Μπορούν να χρησιμοποιούνται χρηματοδοτικά μέσα από τη δέσμη μέτρων του ΕΤΠ για τη συγχρηματοδότηση της τελικής έκθεσης που προβλέπεται στο άρθρο 18 του κανονισμού ΕΤΠ;

Ναι. Όλες οι διοικητικές δαπάνες είναι επιλέξιμες έως την ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στην εκτελεστική απόφαση προβλέπεται διαφορετική προθεσμία για τις συγκεκριμένες δαπάνες.

Όλα τα μέτρα που λαμβάνονται για τη στήριξη των εργαζομένων κατά την περίοδο εφαρμογής πρέπει να έχουν εξοφληθεί πλήρως έως το τέλος της περιόδου εφαρμογής;

Οι δραστηριότητες καθαυτές θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί εντός της περιόδου εφαρμογής. Εκκρεμούντες λογαριασμοί μπορούν να εξοφλούνται μετά την περίοδο αυτή, αλλά πρέπει να έχουν εξοφληθεί πριν από την υποβολή της τελικής έκθεσης (έξι μήνες μετά το τέλος της περιόδου εφαρμογής). Δαπάνες οι οποίες προκύπτουν μετά το τέλος της περιόδου εφαρμογής δεν μπορούν να συγχρηματοδοτηθούν από το ΕΤΠ, με εξαίρεση τα προγράμματα εκπαίδευσης ή κατάρτισης με διάρκεια δύο ετών ή μεγαλύτερη, των οποίων τα έξοδα συμμετοχής (αλλά όχι άλλες παρεπόμενες δαπάνες) είναι επίσης επιλέξιμα έως την ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θέμα αυτό, βλέπε ερώτηση 6.5.

Μπορούν τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν μικροπιστώσεις για πρωτοβουλίες εκκίνησης / σύσταση επιχειρήσεων ως επιλέξιμο μέρος μιας δέσμης εξατομικευμένων μέτρων;

Η χρηματοδότηση που αφορά μικροπιστώσεις είναι επιλέξιμη, όμως στην πράξη είναι περιορισμένη. Ορισμένα παραδείγματα είναι οι πληρωμές τόκων των μικροπιστώσεων που πρέπει να καταβληθούν κατά την περίοδο εφαρμογής του ΕΤΠ, τυχόν απαιτούμενες αμοιβές για συμβουλευτικές ή νομικές υπηρεσίες, το κόστος ενός επιχειρηματικού σχεδίου, κ.λπ. Δεδομένου ότι όλες οι δαπάνες πρέπει να πραγματοποιούνται στη διάρκεια της περιόδου εφαρμογής (δηλ. το δάνειο θα πρέπει να καταβληθεί εξ ολοκλήρου αλλά και να εξοφληθεί πριν από το τέλος της εν λόγω περιόδου), δεν είναι πρακτικό για το ΕΤΠ να χρηματοδοτήσει το δάνειο καθαυτό. Για τους σκοπούς της σύστασης ή εξαγοράς επιχειρήσεων, το ΕΤΠ προβλέπει αντ’ αυτού τη δυνατότητα επιχορήγησης.

Μπορούν οι εργαζόμενοι που επωφελούνται από μικροπιστώσεις στο πλαίσιο της δέσμης εξατομικευμένων μέτρων του ΕΤΠ να λαμβάνουν και χρηματοδότηση μέσω άλλου προγράμματος μικροδανείων της ΕΕ;

Για να αποκλειστεί κάθε κίνδυνος διπλής χρηματοδότησης από τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ (άρθρο 9 παράγραφος 5 του κανονισμού ΕΤΠ), οι μικροπιστώσεις που προορίζονται για πρωτοβουλίες εκκίνησης (σύστασης επιχειρήσεων) οι οποίες πρόκειται να λάβουν (συγ)χρηματοδότηση και από τις δύο πηγές της ΕΕ θα πρέπει να στηρίζουν εντελώς διαφορετικές πτυχές της πρωτοβουλίας εκκίνησης επιχειρήσεων. Επειδή κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, συνιστάται ιδιαιτέρως τα κράτη μέλη να ζητούν τη συμβουλή του προσωπικού της Επιτροπής πριν προγραμματίσουν τη χρήση μικροπιστώσεων από περισσότερα του ενός χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ.

Μπορεί ένα κράτος μέλος να υποβάλει αίτηση για στήριξη από το ΕΤΠ στην οποία θα γίνεται διάκριση μεταξύ των ενεργητικών μέτρων της αγοράς εργασίας που θα χρηματοδοτηθούν εξ ολοκλήρου από το ίδιο το κράτος μέλος και εκείνων που θα χρηματοδοτηθούν εξ ολοκλήρου από το ΕΤΠ;

Όχι. Τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλουν ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για το ΕΤΠ και να ζητήσουν τη συγχρηματοδότηση του ΕΤΠ για ολόκληρη τη δέσμη. Τυχόν μέτρα που προτίθενται να τα χρηματοδοτήσουν τα ίδια τα κράτη μέλη θα πρέπει να περιγράφονται, αλλά να μην συμπεριλαμβάνονται στη δέσμη που υποβάλλεται για στήριξη από το ΕΤΠ.

Μπορεί μια αίτηση κράτους μέλους προς το ΕΤΠ να περιλαμβάνει συγχρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα;

Ναι. Στον κανονισμό ΕΤΠ δεν διευκρινίζονται τα επιμέρους στοιχεία της συνεισφοράς του κράτους μέλους. Ωστόσο, τα ιδιωτικά κονδύλια, ακριβώς όπως και τα δημόσια, δεν μπορούν να συμπεριλαμβάνουν δαπάνες που είναι υποχρεωτικές βάσει του εθνικού δικαίου ή μιας συλλογικής σύμβασης. Επίσης, η ιδιωτική συγχρηματοδότηση υπόκειται στις ίδιες απαιτήσεις λογιστικών και λοιπών ελέγχων του ΕΤΠ με τη δημόσια συγχρηματοδότηση.

Μπορεί ένα κράτος μέλος να ανακατανείμει τα κονδύλια της χρηματοδότησης μεταξύ των κατηγοριών δαπανών κατά την εφαρμογή της συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών;

Ναι, είναι δυνατό υπό τον όρο ότι τηρούνται ορισμένες αρχές. Κατά την εφαρμογή της συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών, τα κράτη μέλη έχουν την ευχέρεια να ανακατανέμουν κονδύλια μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών δαπανών αυτής της δέσμης που καθορίζονται στην αίτησή τους, υπό τον όρο ότι δεν σημειώνεται υπέρβαση του προϋπολογισμού που έχει καθοριστεί κατά τη διαδικασία έγκρισης και προβλέπεται στην εκτελεστική απόφαση. Η Επιτροπή αναμένει από τα κράτη μέλη να την ενημερώνουν σχετικά με οποιεσδήποτε τέτοιου είδους αλλαγές πριν από το τέλος της περιόδου εφαρμογής, υποβάλλοντας τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό με επεξηγήσεις για κάθε ανακατανομή, ιδίως εάν οι αλλαγές αντιπροσωπεύουν ποσοστό αύξησης που υπερβαίνει το 20 % για μία ή περισσότερες γραμμές του προϋπολογισμού (όπως επισυνάπτεται στην εκτελεστική απόφαση).

Η ανακατανομή μπορεί να λάβει χώρα στο πλαίσιο της συντονισμένης δέσμης εξατομικευμένων υπηρεσιών ή στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων εφαρμογής (όπως προετοιμασία, διαχείριση, έλεγχος κ.λπ.), ή ακόμη και στις δύο αυτές μεγάλες κατηγορίες, υπό τον όρο ότι η ανακατανομή τηρεί την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας και τις διατάξεις του κανονισμού. Για περαιτέρω πληροφορίες, ανατρέξτε επίσης στις ερωτήσεις 7.2 και 7.4.

Τα κράτη μέλη πρέπει να επεξηγούν με σαφήνεια στις τελικές εκθέσεις τους τις ανακατανομές που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο εφαρμογής.

Μπορούν να συμπεριληφθούν νέα μέτρα στον προϋπολογισμό κατά τη διάρκεια εφαρμογής του σχεδίου;

Στο στάδιο της αίτησης, εφόσον είναι απαραίτητο, αυτό μπορεί να γίνει αμέσως μετά την υποβολή της αίτησης (τέτοιου είδους τροποποιήσεις μπορούν να συμπεριληφθούν στην απάντηση του κράτους μέλους στο αίτημα της Επιτροπής για πρόσθετες πληροφορίες). Μετά την περίοδο αυτή, δεν υπάρχει πλέον δυνατότητα να συμπεριληφθούν νέα μέτρα, δεδομένου ότι θα έχει ξεκινήσει πλέον η διαδικασία έκδοσης της πρότασης απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Μετά την έγκριση της πρότασης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, η Επιτροπή εκδίδει την εκτελεστική απόφασή της, η οποία διαβιβάζεται στο κράτος μέλος. Η εν λόγω εκτελεστική απόφαση θεσπίζει τα συμφωνηθέντα μέτρα με τους αντίστοιχους προϋπολογισμούς τους, την περίοδο εφαρμογής και την ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης.

Κατά τη διάρκεια της εφαρμογής, το άρθρο 16 παράγραφος 5 του κανονισμού προβλέπει ότι το κράτος μέλος μπορεί να υποβάλει στην Επιτροπή πρόταση τροποποίησης των ενεργειών, προσθέτοντας άλλες επιλέξιμες ενέργειες, με την προϋπόθεση ότι αυτές οι τροποποιήσεις είναι δεόντως αιτιολογημένες και το σύνολό τους δεν υπερβαίνει τη χορηγηθείσα χρηματοδοτική συνεισφορά. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει την πρόταση και, αν συμφωνεί, θα εγκρίνει και θα κοινοποιήσει στο κράτος μέλος τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης.

Στο τέλος της φάσης υποβολής της τελικής έκθεσης, τι συμβαίνει στην περίπτωση που ένα κράτος μέλος δεν έχει δαπανήσει από τη δέσμη μέτρων όλα τα κεφάλαια που είχε εκτιμήσει ότι θα δαπανούσε κατά την αρχική του αίτηση στο ΕΤΠ;

Σύμφωνα με το άρθρο 22 του κανονισμού, θα ζητηθεί από το κράτος μέλος να επιστρέψει το μέρος της χορηγηθείσας συνεισφοράς προχρηματοδότησης που δεν δαπανήθηκε, όπως εμφανίζεται στη δήλωση αιτιολόγησης δαπανών που υποβάλλεται από το κράτος μέλος με την τελική του έκθεση.

Αφού δώσει στο κράτος μέλος τη δυνατότητα να υποβάλει τα σχόλιά του, η Επιτροπή θα εκδώσει εκτελεστική απόφαση απευθυνόμενη στο κράτος μέλος, στην οποία θα παραθέτει τους υπολογισμούς της και θα απαιτεί από το κράτος μέλος να επιστρέψει τη συνεισφορά του ΕΤΠ που δεν δαπανήθηκε, εφόσον συντρέχει περίπτωση.

Τα κεφαλαιουχικά αγαθά που χρησιμοποιούνται ως εξοπλισμός κατάρτισης, όπως οι φορητοί υπολογιστές, οι συσκευές βιντεοπροβολής ή οι συσκευές τηλεοπτικών λήψεων είναι επιλέξιμα για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ;

Ναι, μπορούν να είναι επιλέξιμα: ωστόσο, μόνο εκείνο το μέρος της απομείωσης της αξίας τους που προκύπτει κατά τη φάση εφαρμογής μιας δέσμης μέτρων του ΕΤΠ είναι επιλέξιμο για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ.

Τα κεφαλαιουχικά αγαθά που χρησιμοποιούνται ως εξοπλισμός κατάρτισης για ένα ή περισσότερα συγχρηματοδοτούμενα μέτρα του ΕΤΠ, όπως φορητοί υπολογιστές, συσκευές βιντεοπροβολής ή συσκευές τηλεοπτικών λήψεων, μπορούν να θεωρηθούν ως εξοπλισμός που συνδέεται άμεσα με την υλοποίηση της ενέργειας. Υπό την προϋπόθεση ότι η απόσβεση του εξοπλισμού γίνεται σύμφωνα με τους εθνικούς φορολογικούς και λογιστικούς κανόνες, το ποσοστό απομείωσης της αξίας του εξοπλισμού που αντιστοιχεί στη διάρκεια της χρήσης του που συνδέεται με το ΕΤΠ μπορεί να καταλογίζεται στους λογαριασμούς του ΕΤΠ. Η διαδρομή λογιστικού ελέγχου πρέπει να είναι σαφής και ορθά τεκμηριωμένη.

Παράδειγμα: Η τιμή αγοράς ενός είδους που χρησιμοποιείται ως εξοπλισμός κατάρτισης είναι 800 EUR και η περίοδος απομείωσης της αξίας του εν λόγω είδους σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες είναι τέσσερα έτη (δηλαδή μηνιαία απομείωση: 800 EUR / 48 μήνες= 16,7 EUR). Στην περίπτωση κατά την οποία ο εξοπλισμός κατάρτισης χρησιμοποιήθηκε για ένα ή περισσότερα μέτρα κατάρτισης ΕΤΠ σε διάστημα 20 μηνών, τότε 16,7 EUR x 20 μήνες = το σύνολο των 334 EUR μπορεί να καταλογιστεί στους λογαριασμούς ΕΤΠ.

8. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ

Ποιος είναι ο σωστός τρόπος υποβολής αίτησης συγχρηματοδότησης από το ΕΤΠ;

Οι αιτήσεις προς το ΕΤΠ θα πρέπει να υποβάλλονται μέσω του συστήματος SFC2014, όπου διατίθεται ηλεκτρονικό έντυπο αίτησης. Απευθυνθείτε στον αρμόδιο επικοινωνίας για το ΕΤΠ στη χώρα σας, ο οποίος είναι εξουσιοδοτημένος να συμπληρώσει το έντυπο αυτό και να το επικυρώσει προς υποβολή στην Επιτροπή.

Είναι χρήσιμο να ενημερώνετε το προσωπικό της Επιτροπής μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην ταχυδρομική θυρίδα του ΕΤΠ EMPL–EGF@ec.europa.eu, ώστε να ειδοποιείται ο αρμόδιος διαχείρισης ότι έχει υποβληθεί επισήμως νέα αίτηση.

Υπάρχει προθεσμία για την υποβολή της αίτησης;

Η απώτατη ημερομηνία κατά την οποία μπορεί να υποβληθεί αίτηση («καταληκτική ημερομηνία») υπολογίζεται ως εξής (βλέπε άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού ΕΤΠ):

περίοδος αναφοράς 4 ή 9 μηνών, κατά τη διάρκεια των οποίων λαμβάνουν χώρα οι επιλέξιμες απολύσεις λόγω πλεονασμού,
συν 12 εβδομάδες για την προετοιμασία της αίτησης.

Αιτήσεις που υποβάλλονται μετά την ημερομηνία αυτή δεν θα λαμβάνονται υπόψη.

Πώς ακριβώς πρέπει να υπολογίζονται οι διάφορες χρονικές περίοδοι, δηλαδή οι μήνες και οι εβδομάδες που προβλέπονται στον κανονισμό ΕΤΠ, όπως η περίοδος αναφοράς, οι 12 εβδομάδες μέχρι την υποβολή της αίτησης, το τέλος της φάσης εφαρμογής του ΕΤΠ ή η ημερομηνία υποβολής της τελικής έκθεσης;

Η περίοδος των 12 εβδομάδων για την προετοιμασία και την υποβολή της αίτησης (άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού ΕΤΠ) αρχίζει την τελευταία ημέρα της περιόδου αναφοράς διάρκειας 4 ή 9 μηνών και λήγει 12 εβδομάδες αργότερα την ίδια ημέρα της εβδομάδας. Παράδειγμα: εάν η τελευταία ημέρα της περιόδου αναφοράς είναι η Πέμπτη 6.10.2016, η τελευταία ημέρα υποβολής της αίτησης είναι η Πέμπτη 29.12.2016.

Η περίοδος αναφοράς των 4 ή 9 μηνών (άρθρο 4 του κανονισμού ΕΤΠ) υπολογίζεται από ημερολογιακή ημέρα σε ημερολογιακή ημέρα – για παράδειγμα: από 7.6.2016 έως 7.10.2016. Εξαίρεση: όταν η ίδια ημερολογιακή ημέρα δεν υπάρχει στον αντίστοιχο μήνα, για παράδειγμα: από 31.10.2016 έως 28.02.2017 (αντί για 31.02).

Η περίοδος εφαρμογής διάρκειας 24 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης (άρθρο 16 παράγραφος 4 του κανονισμού ΕΤΠ) υπολογίζεται και πάλι σύμφωνα με τον «κανόνα του μήνα» – για παράδειγμα: ημερομηνία αίτησης 16.12.2016 – τελευταία ημέρα της περιόδου εφαρμογής 16.12.2018.

Το ίδιο ισχύει για τους 6 μήνες (άρθρο 15 παράγραφος 1 του κανονισμού ΕΤΠ) κατά τη διάρκεια των οποίων τα κράτη μέλη οφείλουν να υποβάλουν την τελική έκθεση εφαρμογής- για παράδειγμα: αν η τελευταία ημέρα της περιόδου εφαρμογής είναι 16.12.2018, τότε η τελευταία ημέρα για την υποβολή της έκθεσης είναι 16.6.2019.

Εξαίρεση: Εάν η καταληκτική ημερομηνία συμπίπτει με Σάββατο, Κυριακή ή αργία, μετακινείται στην επόμενη εργάσιμη ημέρα (δηλ. τη Δευτέρα μετά από Σαββατοκύριακο, ή την ημέρα μετά την αργία).

Η προαναφερόμενη προσέγγιση για τον τρόπο υπολογισμού των μηνών και εβδομάδων βασίζεται στον κανονισμό (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1182/71 του Συμβουλίου της 3ης Ιουνίου 1971.

Μπορεί ένα κράτος μέλος να υποβάλει συμπληρωματικές πληροφορίες μετά την υποβολή αίτησης για χορήγηση στήριξης από το ΕΤΠ;

Ναι, και στις περισσότερες περιπτώσεις, θα χρειαστεί να το πράξει. Μετά την υποβολή της αίτησης, η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της δύο εβδομάδες για να υποβάλει διευκρινιστικές ερωτήσεις για οποιαδήποτε ζητήματα τα οποία δεν είναι αρκετά σαφή στην αίτηση. Στη συνέχεια, το κράτος μέλος έχει έξι εβδομάδες για να απαντήσει (άρθρο 8 παράγραφοι 2 και 3 του κανονισμού ΕΤΠ). Μετά την προθεσμία αυτή, η Επιτροπή αξιολογεί την αίτηση βάσει των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή της.

Η προθεσμία των έξι εβδομάδων για την υποβολή απάντησης από το κράτος μέλος μπορεί να παραταθεί κατά δύο ακόμη εβδομάδες (άρθρο 8 παράγραφος 3 του κανονισμού ΕΤΠ) εάν το κράτος μέλος αποστείλει στην Επιτροπή αίτημα στο οποίο εξηγεί τους λόγους για τους οποίους χρειάζεται επιπλέον χρόνο.

Πόσο χρόνο έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Ένωση για να λάβει απόφαση για μια αίτηση ΕΤΠ;

Αφού η Επιτροπή λάβει τις απαντήσεις του κράτους μέλους και παρέλθει η προθεσμία για οποιεσδήποτε συμπληρωματικές απαντήσεις, αξιολογεί την αίτηση και εκπονεί την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Αυτό θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός δώδεκα εβδομάδων από την προθεσμία υποβολής των απαντήσεων του κράτους μέλους.

Συνεπώς, το σύνηθες χρονοδιάγραμμα έχει ως εξής:

περίοδος αναφοράς 4 ή 9 μηνών για τον υπολογισμό των απολύσεων λόγω πλεονασμού από το κράτος μέλος

12 εβδομάδες για την προετοιμασία και την υποβολή της αίτησης από το κράτος μέλος

2 εβδομάδες για τα αιτήματα της Επιτροπής για συμπληρωματικές πληροφορίες 6 εβδομάδες για την παροχή των συμπληρωματικών πληροφοριών από το κράτος μέλος

12 εβδομάδες για την εκπόνηση και την έκδοση πρότασης απόφασης από την Επιτροπή. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το χρονοδιάγραμμα αυτό μπορεί να παραταθεί:

εάν η αίτηση ληφθεί από την Επιτροπή σε γλώσσα η οποία χρειάζεται να μεταφραστεί, το χρονοδιάγραμμα θα ξεκινήσει μόνο μετά την υποβολή της μετάφρασης από τις μεταφραστικές υπηρεσίες της Επιτροπής·
εάν το κράτος μέλος αντιμετωπίζει δεόντως αιτιολογημένες δυσκολίες για την υποβολή απαντήσεων στις ερωτήσεις της Επιτροπής εντός της περιόδου των 6 εβδομάδων, μπορεί να ζητήσει παράταση κατά δύο επιπλέον εβδομάδες προκειμένου να συμμορφωθεί·
Εάν η Επιτροπή σε εξαιρετικές περιστάσεις δεν είναι σε θέση να ολοκληρώσει την αξιολόγησή της εντός της περιόδου των 12 εβδομάδων, πρέπει να εξηγήσει εγγράφως τους λόγους για τους οποίους έχει προκύψει το πρόβλημα αυτό.

Αφού ληφθούν οι γνώμες των διαφόρων εσωτερικών υπηρεσιών που έχουν ζητηθεί σχετικά με το σχέδιο πρότασης της Επιτροπής, το κράτος μέλος καλείται να επανελέγξει τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό για τελευταία φορά, σε περίπτωση που στο μεταξύ έχουν επέλθει τυχόν αλλαγές στα στοιχεία που έχουν υπολογιστεί. Αυτό γίνεται αμέσως πριν μεταφραστεί η πρόταση σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ και είναι έτοιμη προς έγκριση.

Η Επιτροπή αξιολογεί τις αιτήσεις και υποβάλλει πρόταση απόφασης για την κινητοποίηση των πόρων του ΕΤΠ στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή (το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο). Στη συνέχεια, η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή έχει στη διάθεσή της έναν μήνα για να εγκρίνει το περιεχόμενο της αίτησης και παράλληλα έξι εβδομάδες για την έγκριση της σχετικής χρηματοδότησης. Αφού η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή εγκρίνει τη σχετική απόφαση, η Επιτροπή καταβάλλει τη χρηματοδοτική συνεισφορά στο κράτος μέλος με ενιαία πληρωμή προχρηματοδότησης 100 %, κατ’ αρχήν μέσα σε 15 εργάσιμες ημέρες. Συνεπώς, η συνολική διαδικασία, από την υποβολή της αίτησης έως την πληρωμή, διαρκεί συνήθως περίπου 28 εβδομάδες, δηλ. 7 μήνες.

Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα.

Υπάρχει ένα έγγραφο που ενημερώνει το κράτος μέλος για τις προθεσμίες και τις υποχρεώσεις που υπέχει μετά την έγκριση της αίτησής του;

Ναι. Η Επιτροπή εκδίδει απόφαση για τη χορήγηση χρηματοδοτικής συνεισφοράς στο κράτος μέλος (εκτελεστική απόφαση). Πρόκειται για το υπογεγραμμένο πρωτότυπο που αποστέλλεται στον Μόνιμο Αντιπρόσωπο του οικείου κράτους μέλους στις Βρυξέλλες, και στη γλώσσα (ή στις γλώσσες) της εν λόγω χώρας. Η εκτελεστική απόφαση αναφέρει τις προθεσμίες εφαρμογής, τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων και αξιολόγησης και παρουσιάζει τον εκτιμώμενο προϋπολογισμό για τα προβλεπόμενα μέτρα, καθώς και τον εκτιμώμενο αριθμό συμμετεχόντων. Ο συνολικός προϋπολογισμός που προβλέπεται στην εκτελεστική απόφαση καταβάλλεται συνήθως στο κράτος μέλος εντός 15 ημερών από την έκδοση της απόφασης για την κινητοποίηση του ΕΤΠ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Είναι υψίστης σημασίας για το κράτος μέλος να πληροί όλες τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον κανονισμό και αναφέρονται στην εκτελεστική απόφαση. Το κράτος μέλος θα πρέπει να διαβάσει την εκτελεστική απόφαση πολύ προσεκτικά και, σε περίπτωση τυχόν σφαλμάτων σε αυτή, να επικοινωνήσει αμέσως με την Επιτροπή για τη διόρθωσή τους.

9. ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ

Η Επιτροπή αναμένει από τα κράτη μέλη να προβούν σε κάποιες συγκεκριμένες ενέργειες ενημέρωσης;

Στο άρθρο 12 παράγραφος 1 του κανονισμού ΕΤΠ ορίζεται ποιοι θα πρέπει να ενημερώνονται, και επίσης προβλέπεται η ευδιάκριτη προβολή των πληροφοριών. Το οικείο κράτος μέλος πρέπει να παρέχει πληροφορίες σχετικά με το ΕΤΠ και τις ενέργειες που συγχρηματοδοτούνται από αυτό, διασφαλίζοντας την ευδιάκριτη προβολή και επισήμανση της συνεισφοράς του ΕΤΠ στην κοινότητα. Τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέγουν μεταξύ των διαφόρων ενεργειών επικοινωνίας εκείνες που είναι κατάλληλες ανάλογα με τις εθνικές ιδιαιτερότητες.

Η δημιουργία ιστότοπου είναι ένα καλό παράδειγμα επικοινωνίας, επειδή συγκεντρώνει σε ένα εργαλείο όλες τις πληροφορίες που απευθύνονται στους ενδιαφερόμενους εργαζομένους, στους κοινωνικούς εταίρους, στα μέσα ενημέρωσης και στο ευρύ κοινό. Η Επιτροπή ενθαρρύνει επίσης τη χρήση του διαθέσιμου υλικού διάδοσης του ΕΤΠ, όπως αφίσες, βίντεο, φυλλάδια κ.λπ.

Το κράτος μέλος μπορεί να αποφασίσει να οργανώσει συνέδριο, για παράδειγμα κατά το τέλος της περιόδου εφαρμογής του ΕΤΠ, με σκοπό την ευαισθητοποίηση για το ΕΤΠ και την ενημέρωση για τα αποτελέσματα των μέτρων. Η εμβέλεια του συνεδρίου θα μπορούσε να ποικίλει, από τοπικό έως διεθνές συνέδριο, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να προσελκύσει ικανοποιητική κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης.

Το κόστος των δραστηριοτήτων ενημέρωσης και του διαφημιστικού υλικού μπορεί να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό που συγχρηματοδοτείται από το ΕΤΠ ως μέρος των διοικητικών δαπανών για την εφαρμογή του ΕΤΠ. Στις ερωτήσεις 7.2 έως 7.4 παρέχονται περαιτέρω πληροφορίες για τον σχετικό προϋπολογισμό.

Αρκεί η ενημέρωση για την παροχή στήριξης από το ΕΤΠ στο μέρος όπου υλοποιούνται μέτρα που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΠ;

Η τοποθέτηση πινακίδας, αν όλοι οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούν τον ίδιο χώρο, είναι απαραίτητη, αλλά αναμένονται περισσότερες πρωτοβουλίες, ανάλογα με την περίσταση. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει, εάν είναι δυνατό, να ενημερώνονται προσωπικά. Όλες οι πληροφορίες, τα συγγράμματα, τα φυλλάδια, οι αφίσες μπορούν για παράδειγμα να περιέχουν το λογότυπο σχετικά με το ΕΤΠ που έχει επιλεγεί από το κράτος μέλος, με ορισμένες λέξεις που θα σηματοδοτούν τη συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ. Είναι σημαντικό στον σχετικό ιστότοπο να γίνεται μνεία του ΕΤΠ. Οι αρχές των κρατών μελών θα πρέπει να επικοινωνούν με τον Τύπο, να εξασφαλίζουν τηλεοπτική κάλυψη, να οργανώνουν συναντήσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, να διοργανώνουν συνέδριο, κ.λπ. Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός για τις σχετικές δραστηριότητες θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες αυτές. Στο πλαίσιο επισκέψεων ελέγχου θα διαπιστώνεται αν η στήριξη του ΕΤΠ έχει δημοσιοποιηθεί επαρκώς, και με ποιον τρόπο.

Ένα φυλλάδιο του ΕΤΠ (σε όλες τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ) και άλλο υλικό επικοινωνίας διατίθεται από τον ιστότοπο του ΕΤΠ (Δημοσιεύσεις).

Είναι δυνατή η εκπόνηση μελέτης αξιολόγησης (μελέτη της επίπτωσης των χρηματοδοτούμενων μέτρων) με κεφάλαια του ΕΤΠ σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 4;

Ναι είναι δυνατή και ευπρόσδεκτη από την Επιτροπή. Ο προϋπολογισμός της μελέτης πρέπει να περιλαμβάνεται στην αίτηση και η μελέτη πρέπει να εκπονηθεί πριν από την υποβολή της τελικής έκθεσης και να υποβληθεί στην Επιτροπή ως μέρος της έκθεσης αυτής.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 4, μέτρα όπως δραστηριότητες διαχείρισης και ελέγχου μπορούν να χρηματοδοτούνται μέσω της δέσμης μέτρων του ΕΤΠ. Έχετε συγκεκριμένα παραδείγματα για το τι σημαίνει διαχείριση αφενός και έλεγχος αφετέρου;

Διαχείριση είναι η διεξαγωγή του προγράμματος, η συνολική εποπτεία, η εκπόνηση κατευθυντήριων γραμμών, η διασφάλιση ότι τα κονδύλια φτάνουν σε αυτούς που πρέπει και ότι τα μέτρα όντως υλοποιούνται. Η διαχείριση εκτείνεται από το υπουργείο έως τη βάση, όπου πραγματοποιούνται οι δραστηριότητες.

Με τον έλεγχο διαπιστώνεται αν όλα αυτά λειτουργούν κανονικά, συμπεριλαμβανομένης της πρόβλεψης όλων των αναγκαίων διαδικασιών λογιστικού ελέγχου και της διεξαγωγής των απαιτούμενων δραστηριοτήτων λογιστικού ελέγχου, από το κέντρο έως τη βάση.

10. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ, ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Θα μπορούσε να εφαρμοστεί στο ΕΤΠ το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου που εφαρμόζεται για τα διαρθρωτικά ταμεία;

Ενώ εναπόκειται στα κράτη μέλη να αποφασίσουν για τον τρόπο διαχείρισης του ΕΤΠ, ενδέχεται να τους διευκολύνει να χρησιμοποιήσουν τις διαχειριστικές αρχές των διαρθρωτικών ταμείων για τον σκοπό αυτό. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους:

ένα κράτος μέλος ενδέχεται να μην υποβάλλει συχνά αίτηση για στήριξη από το ΕΤΠ· επομένως, η οργάνωση χωριστής δομής μπορεί να μην είναι αναγκαία·
δεδομένου ότι πρέπει να διασφαλίζεται συμπληρωματικότητα μεταξύ του ΕΚΤ και του ΕΤΠ, μπορεί να είναι χρήσιμο για το κράτος μέλος η διαχειριστική αρχή που είναι αρμόδια για το ΕΚΤ να είναι επίσης αρμόδια και για το ΕΤΠ ή να υπάρχει στενή συνεργασία μεταξύ των δύο·
εάν το σύστημα διαχείρισης και ελέγχου είναι κοινό, τα αποτελέσματα του ελέγχου των συστημάτων του ΕΚΤ μπορούν να χρησιμοποιούνται επίσης για τους σκοπούς του ΕΤΠ.

Ακόμη κι αν χρησιμοποιείται το σύστημα του ΕΚΤ, είναι συνήθως εύλογο το σύστημα να προσαρμόζεται στις (πολύ απλούστερες) ανάγκες του ΕΤΠ. Οποιοδήποτε σύστημα αποφασίσει να χρησιμοποιήσει το κράτος μέλος, αυτό πρέπει να περιγράφεται στην αίτηση ΕΤΠ κατά την υποβολή της.

Μπορούν τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν διαφορετικό σύστημα λογιστικού ελέγχου για το ΕΤΠ από εκείνο που έχει προβλεφθεί για το ΕΚΤ;

Ναι. Όμως τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι ρυθμίσεις τους σε θέματα λογιστικού ελέγχου είναι κατάλληλες και διαφανείς. Το προσωπικό της Επιτροπής μπορεί να παράσχει συμβουλές κατόπιν αιτήματος του κράτους μέλους.

Η διαδικασία της αξιολόγησης είναι επαχθής για το κράτος μέλος;

Ο κανονισμός ΕΤΠ προβλέπει μια ενδιάμεση αξιολόγηση, η οποία θα πρέπει να έχει εκπονηθεί έως τις 30 Ιουνίου 2017, για την ανάλυση της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας των αποτελεσμάτων του ΕΤΠ, καθώς και μία εκ των υστέρων αξιολόγηση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 προκειμένου να μετρηθεί ο αντίκτυπος και η προστιθέμενη αξία του ταμείου (βλέπε άρθρο 20).

Οι αξιολογήσεις αυτές διεξάγονται από την Επιτροπή με τη βοήθεια εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη. Για τον σκοπό αυτό, ζητείται από τα κράτη μέλη να υποβάλουν στους αξιολογητές τους καταλόγους των εργαζομένων που έλαβαν βοήθεια από το ΕΤΠ, οι οποίοι θα καταρτίζονται στο τέλος της 24μηνης περιόδου εφαρμογής, ώστε να είναι δυνατή η επικοινωνία με τους εν λόγω εργαζομένους. Επιπλέον, οι αξιολογητές θα απευθύνουν στα κράτη μέλη ερωτήματα ή αιτήματα ή θα τους ζητούν να σχολιάζουν τα σχέδια των εκθέσεων αξιολόγησης. Εκπρόσωποι των κρατών μελών ενδέχεται επίσης να κληθούν να συμμετάσχουν σε τεχνικές συνεδριάσεις που οργανώνονται από το προσωπικό της Επιτροπής.

11. ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΚΛΕΙΣΙΜΟ

Πότε πρέπει να υποβληθεί η τελική έκθεση στην Επιτροπή;

Η τελική έκθεση (άρθρο 18 του κανονισμού ΕΤΠ) πρέπει να αποστέλλεται στην Επιτροπή το αργότερο έξι μήνες μετά το τέλος της περιόδου εφαρμογής. Η προθεσμία για την υποβολή της τελικής έκθεσης αναφέρεται στην εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής.

Ακόμη και αν τα κράτη μέλη αποφασίσουν να κλείσουν τη δέσμη εξατομικευμένων μέτρων πριν από το τέλος των 24 μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, δεν μεταβάλλεται η ημερομηνία κατά την οποία πρέπει να υποβληθεί η τελική έκθεση.

Τι είδους πληροφορίες αναμένει να λάβει η Επιτροπή στην τελική έκθεση και ποιες είναι οι τυπικές απαιτήσεις;

Το άρθρο 18 του κανονισμού ΕΤΠ προβλέπει ότι στην τελική έκθεση θα πρέπει να παρουσιάζονται αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη διάθεση της χρηματοδοτικής συνεισφοράς. Η τελική έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που απαριθμούνται στο άρθρο 18 του κανονισμού ΕΤΠ και να έχει εγκριθεί από υπάλληλο εξουσιοδοτημένο για την υποβολή της έκθεσης εκ μέρους του κράτους μέλους. Αυτός μπορείς να είναι ο υπάλληλος που υπέβαλε αρχικά την αίτηση ή άλλος υπάλληλος που έχει οριστεί από τις αρχές του κράτους μέλους.

Η τελική έκθεση θα πρέπει να εμφανίζεται διαδικτυακά στον μορφότυπο του SFC2014 και θα πρέπει να υποβληθεί το αργότερο έως την ημερομηνία που ορίζεται στον κανονισμό ΕΤΠ και αναφέρεται στην εκτελεστική απόφαση της δέσμης μέτρων ΕΤΠ.

Ποιοι είναι οι κανόνες για τη δήλωση που αιτιολογεί τις δαπάνες που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΠ [άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο ε)];

Όπως προβλέπεται στο άρθρο 18 παράγραφος 1 στοιχείο ε) του κανονισμού ΕΤΠ, η «δήλωση που αιτιολογεί τις δαπάνες» αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της τελικής έκθεσης. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν το υπόδειγμα δήλωσης που διατίθεται ως μέρος του μορφότυπου της τελική έκθεσης στο SFC2014.

Με την επικύρωση της δήλωσης η ορισθείσα αρχή βεβαιώνει ότι οι ενέργειες εφαρμόστηκαν σύμφωνα με τους εφαρμοστέους ευρωπαϊκούς και εθνικούς κανόνες, τις διατάξεις του κανονισμού ΕΤΠ και την εκτελεστική απόφαση του ΕΤΠ. Η αρχή πιστοποιεί περαιτέρω ότι όλες οι συναλλαγές που σχετίζονται με τη συνεισφορά του ΕΤΠ είναι νόμιμες και ότι όλες οι δαπάνες που περιλαμβάνονται στον πίνακα «δήλωσης δαπανών» πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας δαπανών που προβλέπονται στον κανονισμό και έχουν πράγματι πληρωθεί.

Ποιες πληροφορίες πρέπει να παραμένουν διαθέσιμες μετά την ολοκλήρωση της ενέργειας;

Στην εκτελεστική απόφαση διευκρινίζεται ότι, για τους σκοπούς της διεξαγωγής της εκ των υστέρων αξιολόγησης του ΕΤΠ, το οικείο κράτος μέλος πρέπει να θέτει στη διάθεση της Επιτροπής όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τις ενέργειες που στηρίζονται από το ΕΤΠ και τους δικαιούχους κάθε ενέργειας, και ειδικότερα το καθεστώς απασχόλησης των δικαιούχων ένα έτος μετά την υποβολή της τελικής έκθεσης, με ανάλυση ανά φύλο και κατηγορία εργαζομένου.

Στην πράξη, τα κράτη μέλη θα πρέπει να τηρούν μια βάση δεδομένων με τα στοιχεία επικοινωνίας των δικαιούχων που έχουν λάβει στήριξη από το ΕΤΠ (υπό την προϋπόθεση ότι οι δικαιούχοι έχουν συμφωνήσει σε αυτό), ώστε οι αξιολογητές να μπορούν να επικοινωνήσουν με ένα δείγμα εργαζομένων με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών για το εργασιακό καθεστώς τους ένα έως δύο έτη μετά το τέλος της περιόδου εφαρμογής. Εάν είναι δυνατό, αυτή η βάση δεδομένων θα πρέπει να επικαιροποιηθεί κατά την εκ των υστέρων αξιολόγηση.

Επιπλέον, το άρθρο 21 παράγραφος 5 του κανονισμού ΕΤΠ ορίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξασφαλίζουν ότι όλα τα δικαιολογητικά για τις δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν παραμένουν στη διάθεση της Επιτροπής και του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί τρία έτη μετά το κλείσιμο χρηματοδοτικής συνεισφοράς που εισπράχθηκε από το ΕΤΠ. Τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρούν τα δικαιολογητικά αυτά σε ηλεκτρονική μορφή.

Με ποιον τρόπο κλείνει η Επιτροπή μια διαδικασία ΕΤΠ;

Όταν λάβει την τελική έκθεση, τη δήλωση αιτιολόγησης των δαπανών και τη γνώμη ανεξάρτητου φορέα λογιστικού ελέγχου, η Επιτροπή εκδίδει εκτελεστική απόφαση με την οποία απαιτεί από το κράτος μέλος να επιστρέψει το ποσό της χρηματοδότησης που δεν δαπανήθηκε όπως δηλώθηκε από το κράτος μέλος στη δήλωση αιτιολόγησης των δαπανών.

Μπορεί επίσης να ζητήσει από το κράτος μέλος να υποβάλει περαιτέρω πληροφορίες για πτυχές που έχουν παραμείνει ασαφείς στην έκθεση και στη δήλωση. Αφού λάβει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, η Επιτροπή κλείνει τη χρηματοδοτική συνεισφορά εντός έξι μηνών. Αυτό πραγματοποιείται μέσω επίσημης επιστολής (η οποία ονομάζεται «επιστολή κλεισίματος»). Η υποχρέωση αποθήκευσης όλων των δικαιολογητικών διαρκεί για περίοδο τριών ετών από την ημερομηνία της επιστολής κλεισίματος.